Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2024-25]

Notes:
दुसरी भारत-ऑस्ट्रेलिया-इंडोनेशिया त्रिपक्षीय सागरी सुरक्षा कार्यशाळा 15-17 मे 2024 INS द्रोणाचार्य, कोची, भारत येथे आयोजित करण्यात आली होती.
कार्यशाळेची ‘भारतीय महासागर क्षेत्र: प्रादेशिक सागरी सुरक्षा वाढविण्यासाठी सहयोगी प्रयत्न’ ही थीम होती.
तीन देशांच्या वरिष्ठ नौदल अधिकाऱ्यांच्या अध्यक्षतेखाली सागरी सुरक्षा आव्हाने, माहिती विनिमय यंत्रणा, सागरी डोमेन जागरूकता आणि नौदलांमधील आंतरकार्यक्षमता वाढविण्यावर चर्चा झाली.
हिंद महासागर क्षेत्रातील सध्याच्या सागरी धोक्यांना तोंड देण्यासाठी सहकार्य वाढवणे हा या कार्यशाळेचा उद्देश आहे.

Notes:
सात्विकसाईराज रँकीरेड्डी आणि चिराग शेट्टी जागतिक क्रमवारीत क्र. 3 चेन बो यांग आणि लिऊ यी यांचा पराभव करून थायलंड ओपन 2024 पुरुष दुहेरीचे विजेतेपद पटकावले.
बँकॉकच्या निमिबुतर स्टेडियमवर भारतीय जोडीने 46 मिनिटांत 21-15, 21-15 असा विजय मिळवला.
फ्रेंच ओपनमधील विजयानंतर हे त्यांचे 2024 चे दुसरे विजेतेपद आहे.
हा त्यांचा दुसरा थायलंड ओपन विजय देखील आहे.
पहिला 2019 मध्ये जिथे त्यांनी त्यांचे पहिले BWF सुपर 500 विजेतेपद मिळवले.

Notes:
जवाहरलाल नेहरू युनिव्हर्सिटी (JNU) मधील शास्त्रज्ञांनी परजीवीच्या प्रोहिबिटिन प्रोटीनला लक्ष्य करणारी संभाव्य मलेरिया लस शोधून काढली.
सेलप्रेसद्वारे iScience मध्ये प्रकाशित त्यांचे संशोधन चांगले प्रतिबंध आणि उपचारांसाठी आशा देते.
2022 मध्ये 249 दशलक्ष प्रकरणे आणि 60,800 मृत्यूंसह ॲनोफिलीस डासांद्वारे प्रसारित होणारा मलेरिया हा जागतिक स्तरावर एक महत्त्वपूर्ण आरोग्य ओझे आहे.
लस विकासामुळे मलेरिया नियंत्रणात क्रांती घडू शकते.
ज्यामुळे शतकानुशतके मानवतेला त्रास होत आहे.

Notes:
चंद्रकांत पंडित यांच्या प्रशिक्षित कोलकाता नाईट रायडर्सने (KKR) चेन्नईच्या एम ए चिदंबरम स्टेडियमवर, 26 मे 2024 रोजी सनरायझर्स हैदराबाद (SRH) ला आठ गडी राखून पराभूत करून तिसरे आयपीएल विजेतेपद पटकावले.
मिशेल स्टार्कने अंतिम खेळाडूचा पुरस्कार मिळवला.

Notes:
नासाच्या मॅगेलन मोहिमेतील संग्रहित डेटाचे विश्लेषण करणाऱ्या शास्त्रज्ञांनी शुक्रावर नवीन लावा प्रवाह शोधला, जो 1990 आणि 1992 मधील ज्वालामुखी क्रियाकलाप दर्शवितो.
4 मे 1989 रोजी अंतराळ यान अटलांटिसवर प्रक्षेपित केले गेलेले मॅगेलनने व्हीनसच्या पृष्ठभागाचा नकाशा तयार करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले होते.
इमेजिंग फर्डिनांड मॅगेलनच्या नावावरून नाव देण्यात आलेले हे अंतराळयानातून प्रक्षेपित केलेले पहिले आंतरग्रहीय मिशन होते.

Notes:
अनेक महत्त्वाचे ‘मेड इन इंडिया’ संरक्षण प्रकल्प निवडणुकीनंतरच्या अंतिम मंजुरीच्या प्रतीक्षेत आहेत.
त्यात आणखी K-9 वज्र स्व-चालित हॉवित्झरचा समावेश आहे.
दक्षिण कोरियाच्या हानव्हा डिफेन्सच्या तंत्रज्ञानासह लार्सन अँड टुब्रोने बनवलेले K-9 वज्र ही 155 मिमी, 52-कॅलिबर स्व-चालित तोफखाना यंत्रणा आहे.
K-9 वज्र हे विविध शेल फायर करू शकते.
K-9 वज्र 50 किमी अंतरापर्यंतच्या लक्ष्यांवर प्रति 15 सेकंदात तीन फेऱ्या मारतात.

Notes:
अदानी समूहाने टांझानियामधील बंदर व्यवसायात प्रवेश केला आहे.
दार एस सलाम पोर्ट येथे कंटेनर टर्मिनल 2 साठी 30 वर्षांच्या लीजवर सुरक्षित आहे.
टांझानिया पोर्ट्स अथॉरिटीसोबत स्वाक्षरी केलेला हा करार अदानीच्या जागतिक पदचिन्हाचा विस्तार करतो.
दरम्यान इंडियन पोर्ट्स ग्लोबल लिमिटेडने चाबहार बंदरातील इराणच्या शाहिद बेहेश्ती टर्मिनलचे व्यवस्थापन करण्यासाठी 10 वर्षांचा करार केला आहे.
टांझानियाचे मुख्य बंदर दार एस सलाम पोर्ट देशाच्या कंटेनर व्हॉल्यूमपैकी 83% हाताळते.

Notes:
एका आंतरराष्ट्रीय अभ्यासात शेबराह बेट, लाल समुद्र, सौदी अरेबियावर जिवंत उथळ-सागरी स्ट्रोमॅटोलाइट्सचा शोध जाहीर केला.
स्ट्रोमॅटोलाइट्स गाळाची निर्मिती प्रामुख्याने सायनोबॅक्टेरिया सारख्या प्रकाशसंश्लेषक सूक्ष्मजीवांद्वारे तयार केली जाते.
त्यांच्या पृष्ठभागावरील थर सक्रिय सूक्ष्मजीवांचे आयोजन करतात.
तर अंतर्निहित बिल्ड-अप भूतकाळातील सूक्ष्मजीव समुदायांच्या लिथिफाइड अवशेषांसारखे दिसते.
स्ट्रोमॅटोलाइट्सने ग्रेट ऑक्सिजनेशन इव्हेंटमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, ज्यामुळे पृथ्वीचे वातावरण बदलले.
जगातील सर्वात मोठी जिवंत स्ट्रोमॅटोलाइट प्रणाली हॅमेलिन पूलमध्ये आढळते.

Notes:
IIT-M आणि NASA’s JPL मधील शास्त्रज्ञांनी Enterobacter bugandensis वर लक्ष केंद्रित करून ISS वर बहु-औषध प्रतिरोधक रोगजनकांच्या अभ्यासावर सहकार्य केले.
2013 मध्ये युगांडामध्ये सापडलेला Enterobacter bugandensis हा जीवाणू ग्राम-नकारात्मक आणि रॉड-आकाराचा आहे.
Enterobacter bugandensis सामान्यतः माती, पाणी आणि प्राणी/मानवी आतड्यांमध्ये आढळतो.
विशेषत: इम्युनोकॉम्प्रोमाइज्ड व्यक्तींमध्ये हे संक्रमणास कारणीभूत ठरते आणि बीटा-लॅक्टमेस उत्पादन आणि प्रवाह पंप यांसारख्या यंत्रणेमुळे अनेक प्रतिजैविकांना प्रतिकार दर्शवतो.

Notes:
खनिज उत्खननाला गती देण्यासाठी आणि खर्च कमी करण्यासाठी खाण मंत्रालयाने अन्वेषण खर्चाच्या आंशिक प्रतिपूर्तीसाठी योजना सुरू केली. या योजनेत अन्वेषण खर्चासाठी 50% प्रतिपूर्ती 20 कोटी रुपयांपर्यंतची ऑफर आहे.तीन वर्षांच्या आत G2 ब्लॉकचा लिलाव झाल्यास ही मर्यादा वाढून 24 कोटी रुपये होईल.
NMET द्वारे निधी रु. 5,000 कोटी प्राप्तकर्त्यांनी उत्पादन सुरू झाल्यापासून दहा वर्षांच्या आत किंवा एकरकमी पेमेंट मिळाल्यापासून एक महिन्याच्या आत रक्कम परत करणे आवश्यक आहे.