Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2024-25]

Notes:
मध्य प्रदेश हायकोर्टाने ASI ला भोजशाला मंदिर-कमल मौला मशीद संकुलाचे खरे स्वरूप निश्चित करण्यासाठी सर्वेक्षण करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
एप्रिल 2003 पासून हिंदू मंगळवारी पूजा करतात आणि मुस्लिम शुक्रवारी नमाज अदा करतात.
मध्य प्रदेशच्या धार जिल्ह्यात वसलेल्या भोजशाळेला ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्व आहे.

Notes:
अलीकडेच दक्षिण कॅलिफोर्नियाला कोलोरॅडो नदीत कुत्रा मारणारा फ्लॅटवर्म परजीवी हेटेरोबिल्हार्झिया अमेरिकना आढळला.
यकृत फ्ल्यूक म्हणूनही ओळखले जाते.
यामुळे कॅनाइन शिस्टोसोमियासिस होतो जो की यकृत आणि आतड्यांवर परिणाम करतो.
संशोधकांनी गोगलगाईच्या दोन जाती गाल्बा क्यूबेन्सिस आणि गाल्बा हुमिलिस ओळखल्या आहेत जे कॅनाइन शिस्टोसोमियासिस प्रसारित करण्यास सक्षम आहेत.
पूर्वी हे प्रामुख्याने टेक्सास आणि गल्फ कोस्ट राज्यांमध्ये पाहिले गेले होते.

Notes:
ताऊ देवी लाल स्टेडियम, पंचकुला येथे 128 खेळाडूंनी भाग घेऊन 24 मार्चच्या जागतिक कबड्डी दिनी भारताने गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड बनवला.
जागतिक स्तरावर कबड्डीचा प्रचार करण्याच्या उद्देशाने या कार्यक्रमाची सोय केली.
गिनीजने 84 खेळाडूंचा बेंचमार्क सेट केला, परंतु आयोजकांनी 154 चे उद्दिष्ट ठेवले होते.
हा ऐतिहासिक पराक्रम कबड्डीच्या वाढीसाठी आणि जागतिक ओळखीसाठी भारताची वचनबद्धता दर्शवितो.

Notes:
44 व्या वर्षी बस्सिरो डिओमाये फाये यांनी सेनेगलचे सर्वात तरुण अध्यक्ष-निर्वाचित म्हणून विजय मिळवला.
त्यांनी प्रतिस्पर्धी अमाडो बा यांना पराभूत केले.
Ousmane Sonko द्वारे मार्गदर्शन केलेले Faye हे लोकशाही सुधारणांवर लक्ष केंद्रित करून, कार्यकारी अधिकार कमी करण्यासाठी आणि भ्रष्टाचाराशी लढा देण्यासाठी सेनेगलच्या राजकीय दृश्यात परिवर्तन घडवून आणण्याची शपथ घेतात.
त्याच्या अजेंडामध्ये आंतरराष्ट्रीय सौद्यांची फेरनिविदा करणे आणि शक्यतो नवीन चलन सादर करणे समाविष्ट आहे.
फेयच्या विजयाने सेनेगाली राजकारणात एक महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणला आहे, जो बदल आणि वचनाच्या नवीन युगाचा संकेत आहे.

Notes:
अब्देल-फत्ताह अल-सिसी यांनी 2 एप्रिल 2024 रोजी तिसऱ्या टर्मसाठी इजिप्तचे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून शपथ घेतली आणि त्यांचा अध्यक्षपद 2030 पर्यंत वाढवला. डिसेंबर 2023 ची निवडणूक 88.6% मतांनी जिंकून त्यांना कमीत कमी विरोधाचा सामना करावा लागला.
पूर्वी लष्करी अधिकारी असलेले सिसी हे मोहम्मद मोर्सीची हकालपट्टी झाल्यानंतर 2013 मध्ये इजिप्तचे वास्तविक नेते बनले.
त्यांनी पहिल्यांदा 2014 मध्ये राष्ट्रपतीपद जिंकले, 2018 मध्ये दुसरी टर्म मिळवली.
2019 मध्ये घटनादुरुस्तीने राष्ट्रपती पदाचा कालावधी सहा वर्षांपर्यंत वाढवला.

Notes:
कॅनरा बँक आणि सोसायटी फॉर इनोव्हेशन अँड एंटरप्रेन्योरशिप (SINE) IIT बॉम्बे यांनी सामंजस्य कराराद्वारे (MoU) औपचारिक सहकार्य केले.
आर्थिक मदत आणि समर्थन देऊन स्टार्टअप क्षेत्राला चालना देणे हे या सहकार्याचे उद्दिष्ट आहे.
कॅनरा बँकेची कॅनरा स्टार्ट-अप योजना औद्योगिक युनिट्ससाठी निधी प्रदान करेल तर  एक प्रसिद्ध तंत्रज्ञान इनक्यूबेटर SINE टेक स्टार्टअप्सना संपूर्ण उष्मायन आणि प्रवेग सेवा प्रदान करेल.
एकत्रितपणे सामंजस्य करार भारतातील व्यवसायांची वाढ आणि यश वाढवण्याचा प्रयत्न करतील.

Notes:
ग्लोबल सोसायटी फॉर द प्रिझर्व्हेशन ऑफ बाओबॅब्स अँड मँग्रोव्हज (GSPBM) ने मादागास्करच्या प्रतिष्ठित बाओबाब वृक्षांचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी एक अग्रगण्य प्रयत्न सुरू केले.
बाओबाब वृक्ष दीर्घायुषी दिग्गज ज्यांना “Upside-Down Tree” म्हणूनही ओळखले जाते.
बाओबाब वृक्ष जैवविविधतेसाठी महत्त्वपूर्ण आहेत.
जगभरातील नऊ प्रजातींसह बाओबाब वृक्ष रखरखीत लँडस्केपमध्ये जीवनास आधार देत त्यांच्या मोठ्या खोडांमध्ये पाणी साठवतात. मुख्यतः आफ्रिका आणि मादागास्करमध्ये आढळणारे बाओबॅब लवचिकतेचे प्रतीक आहेत.
त्यांना त्यांच्या पर्यावरणीय महत्त्वासाठी “Tree of life” असे म्हटले जाते.

Notes:
IIT मद्रासने आरोग्यसेवा सुलभता वाढविण्यासाठी भारतातील पहिली मोबाइल वैद्यकीय उपकरण कॅलिब्रेशन सुविधा सुरू केली. अनैवारुक्कम आयआयटीएम उपक्रमांतर्गत विकसित केलेले वैद्यकीय उपकरण हे अचूक निदान आणि उपचारांसाठी वैद्यकीय उपकरणांच्या अचूक कॅलिब्रेशनची गंभीर गरज पूर्ण करते.
प्रा. कामकोटी यांनी दुर्गम भागातही दर्जेदार आरोग्यसेवा सुनिश्चित करून त्याची किंमत-प्रभावीता आणि मापनक्षमतेवर भर दिला.

Notes:
कर्नाटक उच्च न्यायालयाने हुक्का आणि वॉटर-पाइप स्मोकिंगवर राज्य सरकारची बंदी कायम ठेवली.
या बंदीला सिगारेट आणि इतर तंबाखू उत्पादने कायदा (COTPA) आणि कर्नाटक विष नियमांचे समर्थन आहे.
राज्यघटनेच्या कलम 47 मध्ये सार्वजनिक आरोग्य सुधारण्याचे आदेश दिले आहेत.
न्यायालयाने कलम 19(1)(g) चा हवाला देऊन ही बंदी नागरिकांच्या हक्कांवर वाजवी बंधने असल्याचे मानले.
हा निर्णय सार्वजनिक आरोग्यविषयक चिंता आणि वैयक्तिक स्वातंत्र्य यांच्यातील समतोल अधोरेखित करतो.

Notes:
युनायटेड नेशन्स एज्युकेशनल, सायंटिफिक अँड कल्चरल ऑर्गनायझेशन (UNESCO) ने 2024 ग्लोबल एज्युकेशन मॉनिटरिंग रिपोर्ट लिंग अहवाल – तंत्रज्ञान 2024 मध्ये फ्रान्समध्ये तिच्या अटींवर प्रकाशित केला.
अहवाल मुलींच्या शिक्षणाच्या संधींवर आणि भविष्यातील तांत्रिक विकासावर तंत्रज्ञानाचा प्रभाव तपासतो.
हे केनियामधील एम-शुले प्लॅटफॉर्मचा हवाला देऊन मुलींसाठी शैक्षणिक अडथळे दूर करण्यासाठी ICT ची क्षमता हायलाइट करते. तथापि, डिजिटल विभाजन कायम आहे, पुरुषांच्या तुलनेत कमी महिलांकडे मोबाईल फोन आहेत आणि इंटरनेटचा वापर आहे.