ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು [Current Affairs in Kannada - 2024-25]

Notes:
ವರ್ಲ್ಡ್ ಫುಡ್ ಇಂಡಿಯಾ 2024 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 19 ರಿಂದ 22 ರವರೆಗೆ ನವದೆಹಲಿಯ ಭಾರತ್ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ಆಯೋಜಿಸಿತು. 90 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳು, 26 ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಮತ್ತು 18 ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದವು. ಇದು ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯಲ್ಲಿ ನಾವೀನ್ಯತೆಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ (technology), ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು (sustainability) ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಆಹಾರ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಒತ್ತಿಸಿತು. ಆಹಾರ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು (initiatives) ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.

Notes:
ಜಿಂಬಾಬ್ವೆ 40 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಭೀಕರವಾದ ಬರದಿಂದ ತೀವ್ರ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು 200 ಆನೆಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ. ಎಲ್ ನಿನೊ (El Niño) ಪ್ರೇರಿತ ಬರವು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ 68 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿತ ಮಾಡಿದ್ದು, ವ್ಯಾಪಕ ಆಹಾರ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ. 1988 ರಿಂದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ಈ ಕೊಲ್ಲುವಿಕೆ ಹ್ವಾಂಗೆ (Hwange), ಎಂಬಿರೆ (Mbire), ತ್ಶೋಲೋಟ್ಶೋ (Tsholotsho) ಮತ್ತು ಚಿರೆಡ್ಜಿ (Chiredzi) ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದುವರೆಗೆ ನಮೀಬಿಯಾದ ಇತ್ತೀಚಿನ 83 ಆನೆಗಳ ಕೊಲ್ಲುವಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಕೊಲ್ಲುವಿಕೆಯ ಉದ್ದೇಶವು ಆಹಾರ ಒದಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಾನವನಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು 55,000 ಮೀರಿಸಿರುವ ಆನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ. ಜಿಂಬಾಬ್ವೆ 84,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಆನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ತನ್ನ $600,000 ಮೌಲ್ಯದ ದಾಸ್ತಾನುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ದಂತ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಪುನಃ ತೆರೆಯಲು ಒತ್ತಿಸುತ್ತಿದೆ.

Notes:
ಕುವೈತ್ ಅಗ್ನಿ ದುರಂತದಲ್ಲಿ 49 ಜನರು ಮೃತಪಟ್ಟು, 50 ಜನರು ಗಾಯಗೊಂಡ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಮೃತಪಟ್ಟ ರಾಜ್ಯ ನಿವಾಸಿಗಳ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ 5 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುವುದಾಗಿ ಕೇರಳ ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಪಿಣರಾಯಿ ವಿಜಯನ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ತುರ್ತು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಈ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡವರಿಗೆ 1 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ ನೀಡಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಕಚೇರಿ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

Notes:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಒಂದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ನಿಯೋಗವು 1960ರ ಸಿಂಧೂ ನೀರು ಒಪ್ಪಂದ (IWT : ಇಂಡಸ್ ವಾಟರ್ ಟ್ರೀಟಿ) ಕುರಿತು ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚಿಸಲು ಜಮ್ಮುವಿಗೆ ಆಗಮಿಸಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ ಅವರು ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವಹಿಸಿದ ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಸಿಂಧೂ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನೀರುಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಿಯಾಸ್, ರಾವಿ ಮತ್ತು ಸಟ್ಲೇಜ್ ನದಿಗಳ ನೀರು ದೊರೆತರೆ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಚೆನಾಬ್, ಸಿಂಧೂ ಮತ್ತು ಝೀಲಂ ನದಿಗಳ ನೀರು ದೊರೆಯಿತು. ಶಾಶ್ವತ ಸಿಂಧೂ ಆಯೋಗವು ಒಪ್ಪಂದದ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

Notes:
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮಾಜ್ಹಿ ಲಡ್ಕಿ ಬಹಿನ್ ಯೋಜನೆ 2024, ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. 21-60 ವಯಸ್ಸಿನ ಅರ್ಹ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ರೂ. 1500 ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈ ಯೋಜನೆಯು 46 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಬಜೆಟ್ ಹೊಂದಿದೆ, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಅವರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟಾರೆ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ.

Notes:
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಹಾಥರಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂದಣಿಯಿಂದಾಗಿ 100 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದಿನ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಳಕಾಜಿ ದೇವಾಲಯದ ವೇದಿಕೆ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು 2022 ರ ವೈಷ್ಣೋದೇವಿ ಜನಸಂದಣಿ ಸೇರಿವೆ. ಕ್ರಮಬದ್ಧ ಜನಸಂದಣಿ ಚಲನೆಯು ಅಡಚಣೆಗೊಳಗಾದಾಗ ಜನಸಂದಣಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಗಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಳಪೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅತಿಯಾದ ಜನಸಂದಣಿ ಸಾಂದ್ರತೆ, ಮತ್ತು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಭಾರೀ ಮಳೆ, ಪ್ರವಾಹ ಅಥವಾ ಭೂಕಂಪಗಳಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು ಸೇರಿವೆ.

Notes:
ಜಪಾನ್ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರೇಷನ್ ಏಜೆನ್ಸಿ (JAXA) ಜುಲೈ 1, 2024 ರಂದು ತನೆಗಶಿಮ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ H3 ಉಡಾವಣಾ ವಾಹನವನ್ನು ಬಳಸಿ Advanced Land Observing Satellite-4 “DAICHI-4” (ALOS-4) ಅನ್ನು ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಿದೆ. ALOS-4 ನಲ್ಲಿ Phased Array type L-band Synthetic Aperture Radar-3 (PALSAR-3) ಮತ್ತು Space-based AIS Experiment (SPAISE3) ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಅದರ ಉನ್ನತ ರೆಸಲ್ಯೂಷನ್, ಎಲ್ಲಾ ಹವಾಮಾನ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಉಪಗ್ರಹವು ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದ್ದು, ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾದ ವ್ಯಾಪಕ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

Notes:
ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯದಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಮುದ್ರ ಸ್ತನ್ಯಪಾಯಿಯಾದ ವಾಕಿಟಾ, ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ 20 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಉಳಿದಿದ್ದು, ವಿಲುಪ್ತಿಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿದೆ. ಕಾ್ಯಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುವ ವಾಕಿಟಾಗಳು ಸಣ್ಣ ಪೋರ್ಪಾಯ್ಸ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದು, 4 ರಿಂದ 5 ಅಡಿ ಉದ್ದ ಮತ್ತು 65 ರಿಂದ 120 ಪೌಂಡ್ ತೂಕ ಹೊಂದಿವೆ. ಇದೇ ಗಾತ್ರದ ಟೊಟೊಬಾ ಎಂಬ ಮೀನಿಗಾಗಿ ನಡೆಸುವ ಅಕ್ರಮ ಗಿಲ್‌ನೆಟ್ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಇವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕುಸಿಯುತ್ತಿದೆ. ತಮ್ಮ ನಿಗೂಢ ಸ್ವಭಾವ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿ ಸ್ಥಾನೀಕರಣಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ವಾಕಿಟಾಗಳು, ಆವಾಸಸ್ಥಾನ ನಷ್ಟ ಮತ್ತು ಉಪ-ಬಂಧನದಿಂದಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿವೆ.

Notes:
ಸೌರ ರೇಡಿಯೊ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು NASA ನ CubeSat ರೇಡಿಯೊ ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೆಟ್ರಿ ಪ್ರಯೋಗ (CURIE) ಅನ್ನು ಜುಲೈ 9, 2024 ರಂದು ESA ಅರಿಯಾನ್ 6 ರಾಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಡಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಎರಡು ಶೂ-ಬಾಕ್ಸ್ ಗಾತ್ರದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನೌಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ CURIE, ಸೌರ ಜ್ವಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಿರೀಟ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳಿಂದ (CMEs : ಕೊರೋನಲ್ ಮಾಸ್ ಎಜೆಕ್ಷನ್ಸ್) ಉಂಟಾಗುವ ರೇಡಿಯೊ ತರಂಗಗಳ ಮೂಲವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತದೆ. ಕಡಿಮೆ-ಆವೃತ್ತಿಯ ರೇಡಿಯೊ ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೆಟ್ರಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, CURIE ಭೂಮಿಯಿಂದ 360 ಮೈಲಿ ಮೇಲೆ ಕಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ, 0.1 ರಿಂದ 19 ಮೆಗಾಹರ್ಟ್ಜ್ ನಡುವಿನ ರೇಡಿಯೊ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ, ಈ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ತಡೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. NASA ನ H-FORT ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಈ ಮಿಷನ್ ಸೌರ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ-ಆಧಾರಿತ ರೇಡಿಯೊ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

Notes:
ಭಾರತವು ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ 28ನೇ ಮಲಬಾರ್ ನೌಕಾ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಿದೆ. ಈ ಅಭ್ಯಾಸವು ಮಿಲಿಟರಿ ಸಮನ್ವಯ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ವೃದ್ಧಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಪ್ರಗತ ಅಂತರ್ಜಲಾಶಯ ಯುದ್ಧ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ನೌಕಾ ಕವಾಯತುಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಇಂಡೋ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಸಹಯೋಗಿ ರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.