Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
देशातील रामसर स्थळांची संख्या 49 वरून 54 करण्यात आल्याने भारताने आंतरराष्ट्रीय महत्त्वाच्या पाच नवीन पाणथळ जागा निश्चित केल्या आहेत. नवीन स्थळांमध्ये तामिळनाडूमधील तीन पाणथळ जागा (कारीकिली पक्षी अभयारण्य, पल्लिकारणाई मार्श रिझर्व्ह फॉरेस्ट आणि पिचावरम मॅंग्रोव्ह) यांचा समावेश आहे. पाला वेटलँड) मिझोराममध्ये आणि एक आर्द्र जमीन (सख्य सागर) मध्य प्रदेशात.

Notes:
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक ऑफ काँगोमध्ये यूएन मिशनच्या कर्मचार्‍यांवर नुकत्याच झालेल्या हल्ल्याबाबत संयुक्त राष्ट्राचे सरचिटणीस अँटोनियो गुटेरेस यांच्याशी चर्चा केली. तत्काळ चौकशीची मागणीही त्यांनी केली. या हल्ल्यात भारताचे दोन शांती सैनिक शहीद झाले. एकूण, 177 भारतीय शांती सैनिकांनी संयुक्त राष्ट्रांच्या शांतता मोहिमांमध्ये सेवा बजावताना सर्वोच्च बलिदान दिले आहे.

Notes:
लोकसभेने वन्यजीव (संरक्षण) सुधारणा विधेयक, 2021 मंजूर केले आहे जे वन्य जीवजंतू आणि वनस्पती (CITES) च्या लुप्तप्राय प्रजातींमधील आंतरराष्ट्रीय व्यापारावरील अधिवेशनाची अंमलबजावणी करते. या दुरुस्तीमध्ये संरक्षित क्षेत्रांचे उत्तम व्यवस्थापन आणि अधिवेशनाद्वारे संरक्षित प्रजातींच्या संख्येच्या विस्ताराची तरतूद करण्यात आली आहे. CITES हा वन्य प्राणी आणि वनस्पतींमधील आंतरराष्ट्रीय व्यापार प्रजातींना धोका पोहोचू नये यासाठी 1973 मध्ये सरकार दरम्यान स्वाक्षरी केलेला आंतरराष्ट्रीय करार आहे.

Notes:
राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालयाने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार, ग्राहक किंमत निर्देशांक (CPI) आधारित महागाई जुलैमध्ये किरकोळ कमी होऊन 6.71 टक्क्यांवर आली आहे, जी मागील महिन्यात 7.01 टक्क्यांवर होती. तथापि, औद्योगिक उत्पादन निर्देशांक (IIP) मे महिन्याच्या 19.6 टक्क्यांच्या तुलनेत जूनमध्ये 12.3 टक्क्यांनी वाढला.

Notes:
पॅरिस पीस फोरमच्या पाचव्या आवृत्तीचे उद्घाटन करण्यात आले, ज्याची थीम “मल्टीक्राइसिसमधून बाहेर पडणे” होती. अनेक संकटांच्या सामाजिक-आर्थिक परिणामांवर मात कशी करता येईल, प्रमुख मुद्द्यांवर आंतरराष्ट्रीय सहकार्य कसे विकसित करावे, बहुपक्षीयतेला पाठिंबा द्यावा आणि जागतिक सहकार्याची यंत्रणा कशी सुधारता येईल यावर फोरम लक्ष केंद्रित करेल. बहुपक्षीय सहकार्याला चालना देण्यासाठी आणि जागतिक आव्हानांना तोंड देण्यासाठी फ्रान्सचे अध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन यांनी पॅरिस पीस फोरमची सुरुवात केली होती. पहिली आवृत्ती 2018 मध्ये आयोजित करण्यात आली होती.

Notes:
भारताने सुदान आणि दक्षिण सुदानच्या सीमेवर अबेई येथील यूएन मिशनमध्ये शांतीरक्षकांची केवळ महिला पलटण तैनात केली आहे. हे संयुक्त राष्ट्र अंतरिम सुरक्षा दल, अबेई (UNISFA) मधील भारतीय बटालियनचा एक भाग आहे. अलिकडच्या वर्षांत महिला शांतीरक्षकांची ही सर्वात मोठी तैनाती आहे. संयुक्त राष्ट्रांच्या शांतता राखण्यासाठी भारत सर्वात मोठा सैन्यदला देणारा देश आहे.

Notes:
शुभमन गिलने न्यूझीलंडविरुद्धच्या तिसऱ्या T20 सामन्यात 63 चेंडूत 126 धावा केल्या. या खेळीसह, गिलने T20I क्रिकेट इतिहासात भारतीयाकडून सर्वोच्च वैयक्तिक धावसंख्येचा विक्रम केला आहे. शुभमनने १२ चौकार आणि सात षटकार खेचले आणि डावाच्या शेवटपर्यंत नाबाद राहिला. विराट कोहलीने आशिया चषक 2022 मध्ये अफगाणिस्तानविरुद्ध 122 धावांची जबरदस्त खेळी केली.

Notes:
भारतीय रेल्वेने भारतीय रेल्वे व्यवस्थापन प्रणाली (IRMS) ला अधिसूचित केले आहे जे ट्रान्सपोर्टरच्या विद्यमान आठ सेवा एकत्र करेल. IRMS ही नवीन गट ‘A’ मध्यवर्ती सेवा आहे आणि फक्त IRMS चे अधिकारीच रेल्वे बोर्डाचे कार्यात्मक सदस्य आणि अध्यक्ष/CEO बनण्यास पात्र असतील.

Notes:
भारत सरकारने भारतीय परराष्ट्र सेवेतील वरिष्ठ अधिकारी विनय मोहन क्वात्रा यांची नवीन परराष्ट्र सचिव म्हणून नियुक्ती केली आहे. 1988 बॅचचे IFS अधिकारी सध्या जानेवारी 2020 पासून काठमांडूमध्ये राजदूत म्हणून काम करत आहेत. त्यांनी 2015 ते 2017 पर्यंत पंतप्रधान कार्यालयात काम केले आणि फ्रान्समध्ये भारताचे राजदूत म्हणून काम केले. विनय क्वात्रा हे विद्यमान परराष्ट्र सचिव हर्षवर्धन श्रृंगला यांची जागा घेतील.

Notes:
मे 2023 मध्ये वस्तू & सेवा कर (GST) महसूल वार्षिक आधारावर 12% वाढून 1.57 लाख कोटी रुपये झाला आहे.
अर्थ मंत्रालयाने एप्रिल 2023 मध्ये जीएसटी संकलन 1.87 लाख कोटी रुपये नोंदवले, जे आतापर्यंतचे सर्वाधिक आहे.
मासिक GST महसूल सलग 14 महिने रु. 1.4 लाख कोटींहून अधिक आहे.
GST सुरू झाल्यापासून 5व्यांदा रू. 1.5 लाख कोटी पार केले आहेत.