Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
छत्तीसगडचे मुख्यमंत्री भूपेश बघेल यांनी अलीकडेच कृष्ण कुंज नावाने वृक्षारोपण मोहिमेचा शुभारंभ केला. जन्माष्टमीच्या मुहूर्तावर ही योजना सुरू करण्यात आली. राज्यभरात सांस्कृतिकदृष्ट्या महत्त्वाची आणि इतर उपयुक्त झाडे असलेली शहरी जंगले निर्माण करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे.

Notes:
अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष बराक ओबामा यांनी त्यांच्या नेटफ्लिक्स डॉक्युमेंटरी सीरिज ‘अवर ग्रेट नॅशनल पार्क्स’साठी सर्वोत्कृष्ट निवेदक एमी पुरस्कार जिंकला. बराक ओबामांची निर्मिती कंपनी, हायर ग्राउंड, जगभरातील राष्ट्रीय उद्यानांवरील मालिकेच्या मागे आहे. माजी राष्ट्रपतींना यापूर्वी दोन ग्रॅमी पुरस्कार मिळाले आहेत. एम्मी जिंकणारे ते अमेरिकेच्या इतिहासातील दुसरे राष्ट्राध्यक्ष ठरले आहेत.

Notes:
केंद्रीय मंत्रिमंडळाने 11 स्टेशनांसह 11 किलोमीटर लांबीच्या कोची मेट्रो रेल्वे प्रकल्पाच्या 1,957.05 कोटी रुपयांच्या दुसऱ्या टप्प्याच्या अंमलबजावणीला मंजुरी दिली आहे. कोचीमधला पहिला टप्पा अलुवा ते पेट्टा, 25 किमी लांबीचा 22 स्टेशन्ससह रु. 5182 कोटी, पूर्णपणे कार्यरत आहे.

Notes:
शिप्रॉकेट, शिपिंग आणि लॉजिस्टिक सोल्यूशन्स प्रदाता, सरकारच्या ओपन नेटवर्क फॉर डिजिटल कॉमर्स (ONDC) वर ऑनलाइन आल्यानंतर पहिला यशस्वी व्यवहार पूर्ण केला आहे. शिप्रॉकेट ही ONDC नेटवर्कशी कनेक्ट होणारी पहिली इंटर-सिटी लॉजिस्टिक कंपनी आहे. सर्व बाजार विभागातील विक्रेत्यांना आता संपूर्ण भारतातील गावे आणि शहरांमध्ये माल पोहोचवणे शक्य झाले आहे.

Notes:
केंद्रीय ग्रामीण विकास मंत्रालय ‘सारस फूड फेस्टिव्हल’ आयोजित करतो. अलीकडेच ग्रामीण विकास मंत्र्यांनी नवी दिल्ली येथे ‘सारस फूड फेस्टिव्हल, 2022’ चे उद्घाटन केले. बचत गटांच्या महिलांनी तयार केलेल्या सरस उत्पादनांच्या चांगल्या मार्केटिंगसाठी मंत्र्यांनी www.esaras.in हे ई-कॉमर्स पोर्टल सुरू केले. ग्रामीण विकास मंत्रालय सर्व राज्यांच्या राजधानी, प्रमुख शहरे आणि महानगरे, विमानतळे आणि रेल्वे स्थानकांवर महिला स्वयंसहाय्यता गटांद्वारे सरस स्टॉल्सची स्थापना करत आहे.

Notes:
पारंपारिक पुरवठादार सौदी अरेबिया आणि इराक यांना मागे टाकत ऑक्टोबरमध्ये रशिया भारताला तेल पुरवठा करणारा सर्वोच्च देश म्हणून उदयास आला आहे. इराकच्या 20.5 टक्के आणि सौदी अरेबियाच्या 16 टक्क्यांच्या पुढे रशिया आता भारताच्या एकूण क्रूड आयातीपैकी 22% पुरवठा करतो. रशिया-युक्रेन युद्धादरम्यान अनेक पाश्चात्य राष्ट्रांनी रशियावर निर्बंध जारी केले आहेत.

Notes:
नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने UPI मार्केट शेअर मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करण्यासाठी तृतीय पक्ष अॅप्सची अंतिम मुदत 2 वर्षांनी वाढवली आहे. मार्केट कॅप नियमांची पूर्तता करण्यासाठी पूर्वीची अंतिम मुदत 31 डिसेंबर 2022 होती. यासह, UPI पेमेंट मार्केट लीडर, PhonePe आणि Google Pay यांना 30% ते 31 डिसेंबर 2024 ची मार्केट कॅप अंतिम मुदत पूर्ण करावी लागेल.

Notes:
वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) ने ‘प्रिव्हेंटिंग इंज्युरीज आणि हिंसाचार: एक विहंगावलोकन’ नावाचा नवीन अहवाल प्रसिद्ध केला. या अहवालात असे म्हटले आहे की जखम आणि हिंसाचारामुळे जगभरात दररोज सुमारे 12,000 मृत्यू होतात. जगभरातील 12 पैकी 1 मृत्यू झालेल्या दुखापतींशी संबंधित मृत्यू रोखण्यासाठी प्रयत्न वाढवण्याची गरजही याने अधोरेखित केली. 5 ते 29 वर्षे वयोगटातील लोकांच्या मृत्यूच्या शीर्ष 5 कारणांमध्ये रस्त्यावरील ट्रॅफिक इजा, हत्या आणि आत्महत्या हे समाविष्ट होते.

Notes:
संयुक्त अरब अमिरातीने पुढील वर्षापासून एकेरी वापरल्या जाणार्‍या प्लास्टिकच्या शॉपिंग पिशव्यांवर बंदी घालण्याची घोषणा केली आहे. कायदा 1 जानेवारी 2024 पासून अशा पिशव्यांची आयात, उत्पादन आणि संचलन प्रतिबंधित करेल. 1 जानेवारी 2026 पासून प्लास्टिक कप, प्लेट्स आणि कटलरीवर अशीच बंदी लागू होईल. या वर्षीच्या संयुक्त राष्ट्रांच्या हवामान परिषदेचे यजमान UAE ने घोषित केले. 2050 पर्यंत कार्बन तटस्थता प्राप्त करण्याचे उद्दिष्ट आहे.

Notes:
अलिकडच्या वर्षांत देशातील मुस्लिम समुदायांच्या सदस्यांना लक्ष्य करणाऱ्या हल्ल्यांच्या मालिकेनंतर सरकारने द्वेषाचा सामना करण्याचा प्रयत्न केल्यामुळे कॅनडाने इस्लामोफोबियाचा सामना करण्यासाठी आपला पहिला विशेष प्रतिनिधी नियुक्त केला आहे. पंतप्रधान जस्टिन ट्रूडो यांनी जाहीर केले की मानवी हक्क अधिवक्ता अमीरा एल्घवाबी हे पद भूषवतील, सरकारी धोरणे, कायदे आणि इतर कार्यक्रमांबद्दल सल्ला देतील.