Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2024-25]

Notes:
भारतीय हवामानशास्त्र विभाग (IMD) ने चेतावणी दिली आहे की बंगालच्या उपसागरातील कमी दाबाचा पट्टा 100-120 किमी/तास वेगाने वाऱ्यासह तीव्र चक्रीवादळ रेमलमध्ये तीव्र झाला आहे.
ओमानने नाव दिलेले चक्रीवादळ रेमाल हे या प्रदेशातील हंगामातील पहिले आहे आणि पश्चिम बंगाल आणि बांगलादेशात मुसळधार पाऊस आणि मेघगर्जनेसह पाऊस पाडेल.

Notes:
जम्मू आणि काश्मीर सरकारने 1897 च्या महामारी रोग कायद्यांतर्गत मानवी रेबीजला सूचित करण्यायोग्य रोग म्हणून नियुक्त केले आहे.
RABV विषाणूमुळे होणारा रेबीज हा मध्यवर्ती मज्जासंस्थेवर परिणाम करणारा एक घातक विषाणूजन्य रोग आहे.
हे प्रामुख्याने संक्रमित प्राण्यांच्या लाळेद्वारे पसरते ज्यामध्ये पाळीव कुत्री मुख्य प्रसारक असतात.
रेबीज हा एक महत्त्वाचा धोका आहे.
विशेषत: आशिया आणि आफ्रिकेत उपेक्षित समुदायांना विषमतेने प्रभावित करते आणि हा एक दुर्लक्षित उष्णकटिबंधीय रोग आहे.

Notes:
ट्रेकवरून परतत असताना खराब हवामानामुळे 22 सदस्यांच्या गटातील उत्तराखंडमधील सहस्त्र तलजवळ कर्नाटकातील नऊ ट्रेकर्सना दुःखदपणे आपला जीव गमवावा लागला.
राज्य सरकार बचाव कार्यात समन्वय साधत आहे आणि मृतांच्या कुटुंबीयांना सूचित केले जात आहे.
उत्तरकाशी जिल्ह्यातील 15,000 फूट उंचीवर असलेली एक उंच पायवाट सहस्त्र तल ट्रेक उत्तरेकडे कुश कल्याण पठारासह भागीरथी आणि भिलंगणा खोऱ्यांनी वेढलेली आहे.
स्थानिक लोक तलावाभोवती शुभकार्यासाठी वार्षिक विधी करतात.

Notes:
योनसेई विद्यापीठ, सोल, दक्षिण कोरिया येथील शास्त्रज्ञ “मांसयुक्त तांदूळ” फिश जिलेटिनसह लेपित तांदळाच्या दाण्यांमध्ये गोमांस पेशी टोचत आहेत.
या नाविन्यपूर्ण अन्न तंत्रज्ञानाचे उद्दिष्ट पशु शेतीच्या नैतिक चिंतेशिवाय शाश्वत प्रथिने स्त्रोत प्रदान करणे आहे.
तांदळाची सच्छिद्र रचना पेट्री डिशमध्ये 11 दिवसांपर्यंत पेशी वाढण्यास सुलभ करते.
मांसाहारी तांदूळ पारंपारिक गोमांस उत्पादनाच्या तुलनेत लक्षणीयरीत्या कमी कार्बन फूटप्रिंटचे आश्वासन देतो, संभाव्यत: जागतिक अन्न टिकवण्याच्या पद्धतींमध्ये क्रांती घडवून आणते.

Notes:
न्यूझीलंडचा डावखुरा वेगवान गोलंदाज ट्रेंट बोल्टने 2024 T20 ICC क्रिकेट विश्वचषक स्पर्धेत पापुआ न्यू गिनी विरुद्ध न्यूझीलंडच्या गट C च्या अंतिम सामन्यानंतर आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्तीची घोषणा केली. बोल्टने 14 धावांत दोन बळी घेतले. सहकारी वेगवान गोलंदाज लॉकी फर्ग्युसनने आपल्या चार षटकात एकही धाव न देता तीन विकेट घेत एक दुर्मिळ कामगिरी केली.

Notes:
नेदरलँडचे पंतप्रधान मार्क रुटे यांची नाटोचे पुढील सरचिटणीस म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. NATO च्या 32 सदस्य देशांनी 26 जून रोजी ब्रुसेल्समध्ये मंजूरी दिली. मार्क रुटे 1 ऑक्टोबर 2024 रोजी जेन्स स्टोल्टनबर्गचे उत्तराधिकारी होतील. हंगेरी आणि तुर्कस्तानच्या विरोधावर मात केल्यानंतर आणि रोमानियाचे अध्यक्ष क्लॉस इओहानिस यांच्या माघारीनंतर रुट्टे यांचे नामांकन आले. मार्क रुटे एकमेव उमेदवार बनले आणि 2010 पासून डच पंतप्रधान म्हणून काम केल्यानंतर पाश्चात्य लष्करी आघाडीचे नेतृत्व करण्यासाठी निवडले गेले.

Notes:
वरिष्ठ IAS अधिकारी सुजाता सौनिक या महाराष्ट्राच्या पहिल्या महिला मुख्य सचिव (CS) झाल्या आहेत.
त्या निवृत्त झालेल्या नितीन करीर यांच्या नंतरच्या आहेत.
सुजाता  सौनिक जून 2025 पर्यंत एक वर्षाचा कार्यकाळ पूर्ण करतील.

Notes:
शास्त्रज्ञांनी दक्षिण चीन समुद्रात एक दुर्मिळ व्हॅम्पायर स्क्विड शोधला, जी दुसरी ज्ञात जिवंत प्रजाती आहे.
हा 12-इंच सेफॅलोपॉड उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय महासागरांमध्ये 300-3000m खोलीवर प्रामुख्याने 1500-2500m, कमी-ऑक्सिजन झोनमध्ये राहतो.
यात काळ्या आणि लाल-तपकिरी रंगाचे क्रोमॅटोफोर्स, बायोल्युमिनेसन्ससाठी मोठे फोटोफोर्स आणि प्राण्यांमध्ये प्रमाणानुसार सर्वात मोठे डोळे आहेत.
व्हॅम्पायर स्क्विड्स स्कॅव्हेंजर आहेत.
खोल समुद्रात विष्ठा आणि मृत प्राणी खातात.

Notes:
समुद्रकिनाऱ्याजवळील भारतातील पहिले अनन्य ट्रान्स-शिपमेंट बंदर अदानी समूहाच्या विझिंजम बंदराचा पहिला टप्पा केरळमधील कोवलम  पूर्ण झाले आहे. विझिंजम बंदराला 12 जुलै रोजी त्याचे पहिले मदरशिप मिळेल, हा एक मोठा टप्पा आहे. दिव्या एस. अय्यर यांनी व्यवस्थापित केलेले विझिंजम हे बंदर वर्षाच्या अखेरीस पूर्ण व्यावसायिक कामकाज सुरू करेल अशी अपेक्षा आहे. विझिंजम बंदर हे भारतातील पहिले अर्ध-स्वयंचलित कंटेनर टर्मिनल आणि हायड्रोजन आणि अमोनिया सारख्या हिरव्या इंधनांसाठी जागतिक बंकरिंग हब देखील असेल.
18-मीटरच्या नैसर्गिक मसुद्यासह विझिंजम बंदर मोठ्या कंटेनर जहाजांना सामावून घेऊ शकते आणि युरोप, पर्शियन गल्फ आणि सुदूर पूर्व यांना जोडणाऱ्या आंतरराष्ट्रीय शिपिंग मार्गापासून 10 नॉटिकल मैलांवर रणनीतिकदृष्ट्या स्थित आहे. विझिंजम बंदर हा प्रकल्प अदानी विझिंजम पोर्ट्स प्रायव्हेट लिमिटेडने सार्वजनिक-खाजगी भागीदारीमध्ये विकसित केला आहे.

Notes:
भारत आणि रशियाने 2030 पर्यंत द्विपक्षीय व्यापार $100 अब्ज पर्यंत वाढवण्यास आणि 22 व्या वार्षिक शिखर परिषदेत पाश्चात्य निर्बंधांना मागे टाकण्यासाठी राष्ट्रीय चलनांचा वापर करण्याचे मान्य केले. पंतप्रधान मोदींनी युक्रेनमधील नागरिकांचा मृत्यू थांबवण्याचे आवाहन केले. रशिया आपल्या सैन्यात भरती झालेल्या भारतीयांची सुटका लवकर करेल. संयुक्त निवेदनात युक्रेन संघर्षाच्या शांततापूर्ण निराकरणावर जोर देण्यात आला आणि त्यात हवामान बदल, ध्रुवीय संशोधन, कायदेशीर लवाद आणि फार्मास्युटिकल प्रमाणन यावरील सामंजस्य करारांचा समावेश आहे.