Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
लाल किल्ला, दिल्ली येथे ‘आत्मनिर्भर भारत डिझाईन केंद्र’ विकसित करण्यासाठी स्टेट बँक ऑफ इंडिया, इंदिरा गांधी कला केंद्र आणि राष्ट्रीय संस्कृती निधी यांच्यात त्रिपक्षीय सामंजस्य करार करण्यात आला आहे. ABCD प्रकल्प IGNCA या सांस्कृतिक मंत्रालयाच्या अंतर्गत स्वायत्त संस्था राबवत आहे. GI उत्पादनांमध्ये आर्थिक मूल्यवर्धन हे प्रकल्पाचे उद्दिष्ट आहे. हे कारागीर आणि डिझायनर्सना विस्तृत बाजारपेठ उपलब्ध करून देण्यासाठी एक व्यासपीठ देखील प्रदान करेल.

Notes:
टाटा समूहाने तुर्की एअरलाइन्सचे माजी अध्यक्ष इल्कर आयसी यांची एअर इंडियाचे व्यवस्थापकीय संचालक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून नियुक्ती केली आहे. हा निर्णय टाटा समूहाच्या एअर इंडिया चालवण्यासाठी परदेशी प्रमुख नियुक्त करण्याच्या योजनेच्या अनुषंगाने आहे, ज्याने अलीकडेच भारत सरकारकडून पदभार स्वीकारला आहे.

Notes:
थर्मोबॅरिक युद्धसामग्रीला ‘इंधन-हवा स्फोटक उपकरणे’ किंवा ‘व्हॅक्यूम बॉम्ब’ असेही म्हणतात. ते ऑक्सिजन खाणारा फायरबॉल तयार करतात आणि त्यानंतर शॉकवेव्ह येतात आणि इतर पारंपारिक शस्त्रांपेक्षा ते अधिक शक्तिशाली असतात. क्लस्टर दारुगोळा विपरीत, ते लष्करी लक्ष्यांवर वापरण्यासाठी स्पष्टपणे प्रतिबंधित नाहीत. ते सामान्यतः रॉकेट किंवा बॉम्ब म्हणून तैनात केले जातात आणि ते इंधन आणि स्फोटक शुल्क मुक्त करून कार्य करतात.

Notes:
गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालयाने नवी दिल्ली येथे राष्ट्रीय स्तरावरील ‘इंडिया वॉटर पिच-पायलट-स्केल स्टार्ट-अप कॉन्क्लेव्ह’चे आयोजन केले होते. जलक्षेत्रातील स्टार्ट-अप्सशी संवाद सुरू करण्याचे उद्दिष्ट आहे. मंत्रालय या आव्हानाद्वारे 100 स्टार्ट-अप्सची निवड करेल आणि त्यांना 20 लाख रुपये निधी समर्थन म्हणून प्रदान केले जातील.

Notes:
“इंडियाज हिस्टोरिकल जर्नी विथ आफ्रिका: मार्चिंग अहेड टुगेदर” या शीर्षकाच्या प्रदर्शनाचे उद्घाटन राष्ट्रीय संग्रहालय, नवी दिल्ली येथे करण्यात आले.
राष्ट्रीय संग्रहालय, दक्षिण आफ्रिकन उच्चायुक्तालय आणि विवेकानंद इंटरनॅशनल फाऊंडेशन यांच्यात हा एक सहयोगी प्रयत्न आहे.
नेल्सन मंडेला यांच्या जयंती स्मरणार्थ हे आयोजन केले जाते.

Notes:
मार्च 2022 मध्ये, खगोलशास्त्रज्ञांनी हबल स्पेस टेलिस्कोपने घेतलेल्या प्रतिमेद्वारे सर्वात दूरच्या ज्ञात ताऱ्याचा शोध जाहीर केला.
“मॉर्निंग स्टार” च्या जुन्या इंग्रजी नावावरून त्यांनी त्याचे नाव Earendel ठेवले.
अलीकडे, जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपच्या निअर-इन्फ्रारेड कॅमेरा (NIRCam) आणि त्याच्या NIRSpec स्पेक्ट्रोमीटरने त्याच ताऱ्यावर एक नजर टाकली आणि ते हायड्रोजन-बर्निंग तारा असल्याचे उघड केले.
सूर्याच्या तुलनेत, तो दुप्पट उष्ण आणि दशलक्ष पट अधिक तेजस्वी आहे.

Notes:
उत्तराखंडचे मुख्यमंत्री पुष्कर सिंह धामी यांनी चंपावत पोटनिवडणुकीत ५५,००० हून अधिक मतांनी विजय मिळवला. 2022 च्या उत्तराखंड विधानसभा निवडणुकीत ते खतिमा विधानसभा मतदारसंघातून पराभूत झाले होते तरीही राज्यात भाजपला स्पष्ट बहुमत मिळाले होते. मुख्यमंत्रिपद कायम ठेवण्यासाठी पोटनिवडणूक जिंकण्यासाठी मुख्यमंत्र्यांसाठी हा महत्त्वपूर्ण विजय होता.

Notes:
कॅरिबियन स्थलांतरितांचे 1948 साली ब्रिटीश किनाऱ्यावर आगमन झाल्याबद्दल दरवर्षी 22 जून रोजी विंड्रश डे पाळला जातो. या स्थलांतरितांना आणि त्यांच्या वंशजांना त्यांच्या आगमनापासून सक्तीने हद्दपारीचा आणि सामाजिक समस्यांचा सामना करावा लागला.

Notes:
2023 हे आतापर्यंतचे सर्वात उष्ण वर्ष होण्याच्या मार्गावर आहे आणि 2024 ते ओलांडू शकेल अशी चिंता आहे. युरोपियन युनियनच्या कोपर्निकस क्लायमेट चेंज सर्व्हिसच्या अलीकडील डेटानुसार, सप्टेंबर 2023 हा 1940 नंतरचा जागतिक स्तरावरील सर्वात उष्ण महिना म्हणून एक नवीन विक्रम प्रस्थापित केला आहे, जो 83 वर्षांचा उच्चांक आहे.

Notes:
अबुधाबी मध्ये, भारताचे केंद्रीय शिक्षण आणि कौशल्य विकास & उद्योजकता मंत्री, धर्मेंद्र प्रधान आणि त्यांचे UAE समकक्ष यांनी सर्वसमावेशक सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली.
या सामंजस्य कराराचा मुख्य उद्देश दोन्ही देशांमधील विद्यमान शैक्षणिक सहकार्य मजबूत करणे,विद्यार्थी आणि शिक्षकांच्या गतिशीलतेला सुलभ करणे, त्याद्वारे शैक्षणिक क्षेत्रात सहकार्याला चालना देणे.