Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
ब्रिटनच्या पंतप्रधानांनी लंडन येथे जपानच्या पंतप्रधानांसोबत ऐतिहासिक संरक्षण करारावर स्वाक्षरी केली. एका शतकाहून अधिक काळ दोन्ही देशांमधील हा सर्वात महत्त्वाचा संरक्षण करार मानला जातो, ज्यामुळे यूकेचे सैन्य जपानमध्ये तैनात केले जाऊ शकते. जपानसोबत परस्पर प्रवेश करार करणारा यूके हा पहिला युरोपीय देश आहे.

Notes:
भारताच्या स्वातंत्र्याच्या ७५ व्या वर्धापन दिनानिमित्त राष्ट्रपती भवनातील प्रतिष्ठित मुघल उद्यानाचे नामकरण अमृत उद्यान असे करण्यात आले. भारताच्या राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी उद्यान उत्सव 2023 मध्ये राष्ट्रपती भवनाच्या उद्यानाचे उद्घाटन केले. या कार्यक्रमात राष्ट्रपती भवनाचे उद्यान वर्षातून एकदा सामान्यांसाठी उघडणे समाविष्ट आहे.

Notes:
स्मॉल इंडस्ट्रीज डेव्हलपमेंट बँक ऑफ इंडिया (SIDBI) ने ‘मिशन 50K-EV4ECO’ चा प्रायोगिक टप्पा सुरू करण्याची घोषणा केली आहे.
या प्रायोगिक योजनेचे उद्दिष्ट ईव्ही इकोसिस्टमला बळकट करणे आहे, ज्यामध्ये प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष कर्जाद्वारे दोन, तीन आणि चारचाकी वाहने उचलणे समाविष्ट आहे. .

Notes:
दळणवळण मंत्रालयाच्या अंतर्गत दूरसंचार विभागाने (DoT) 6G तंत्रज्ञानावर सहा कार्यदलांची स्थापना केली आहे.
टास्क फोर्सचे नेतृत्व देशभरातील विविध शैक्षणिक संस्था IIT-मद्रास, IIT-कानपूर, IISc चे संचालक करत आहेत. भारत यावर्षी 5G तंत्रज्ञान तैनात करत आहे आणि गट 6G मधील प्रक्रियेचे आणि आव्हानांचे विश्लेषण करेल.

Notes:
वेस्टर्न डिस्टर्बन्स हे भूमध्यसागरीय प्रदेशात उद्भवणारे अतिरिक्त-उष्णकटिबंधीय वादळ आहे. भारतीय उपखंडाच्या उत्तरेकडील भागात हिवाळा पाऊस पडेल असे म्हटले जाते. भारतीय हवामान विभाग (IMD) ने अंदाज वर्तवला आहे की तीव्र वेस्टर्न डिस्टर्बन्सचा परिणाम वायव्य भारतावर होईल, ज्यामुळे पाऊस सुरू होईल. नंतर, दोन वेस्टर्न डिस्टर्बन्समुळे वायव्य भारत आणि पश्चिम हिमालयीन प्रदेशात काही दिवस पाऊस पडेल असा अंदाजही वर्तवण्यात आला आहे.

Notes:
केंद्रीय अर्थसंकल्पात मिश्रित भांडवलासह निधीची घोषणा केली आहे, जो सह-गुंतवणूक मॉडेल अंतर्गत उभारला जाईल, नाबार्डच्या माध्यमातून सुविधा उपलब्ध करून दिली जाईल. याचा उपयोग कृषी आणि ग्रामीण उपक्रमांसाठी स्टार्ट-अप्सना वित्तपुरवठा करण्यासाठी केला जाईल. पीक मुल्यांकन, जमिनीच्या नोंदींचे डिजिटायझेशन आणि कीटकनाशकांच्या फवारणीसाठी सरकार ‘किसान ड्रोन’ वापरण्यास प्रोत्साहन देईल.

Notes:
नुकत्याच प्रसिद्ध झालेल्या हुरुन अहवालानुसार, 2021 च्या अखेरीस भारतातील डॉलर करोडपतींच्या संख्येत 11% वाढ झाली आहे, सध्याची संख्या 4.58 लाख आहे. वैयक्तिक आणि व्यावसायिक जीवनात स्वत:ला आनंदी मानणाऱ्या अशा डॉलर करोडपतींची संख्या ६६ टक्क्यांवर आली आहे, असेही अहवालात नमूद करण्यात आले आहे. 7 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त वैयक्तिक संपत्ती असलेल्या व्यक्तींना डॉलर करोडपती म्हणतात.

Notes:
“टर्निंग ऑफ द टॅप: हाऊ द वर्ल्ड कॅन प्‍लास्टिक प्रदूषण संपवू शकते आणि वर्तुळाकार अर्थव्‍यवस्‍था निर्माण करू शकते” या शीर्षकाचा अहवाल नुकताच UNEP ने प्रसिद्ध केला.
या अहवालानुसार, विद्यमान तंत्रज्ञानाचा वापर करून सखोल धोरण आणि बाजारातील बदल आणि वर्तुळाकार अर्थव्यवस्थेकडे वळल्यास जागतिक प्लास्टिक प्रदूषण 2040 पर्यंत 80% ने कमी केले जाऊ शकते.

Notes:
अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन यांनी “एमेट टिल अँटी-लिंचिंग ऍक्ट” ला कायद्यात स्वाक्षरी केली, कारण त्यांनी लिंचिंगला फेडरल हेट क्राइम बनवले. 1882 ते 1968 या कालावधीत तब्बल 4,743 व्यक्तींची हत्या करण्यात आली होती, त्यापैकी 3,446 कृष्णवर्णीय होते. 1955 मध्ये मिसिसिपी येथे श्वेत पुरुषांच्या एका गटाने शिकागोमधील 14 वर्षीय कृष्णवर्णीय मुलाची हत्या केल्यावर या कृत्याला नाव देण्यात आले कारण त्याने एका गोर्‍या महिलेला शिट्टी वाजवल्याचा आरोप होता.

Notes:
अफगाणिस्तान हा सध्या जगातील सर्वात मोठा अफू उत्पादक देश आहे. अलीकडेच तालिबानने अफगाणिस्तानात खसखसच्या लागवडीवर बंदी घालण्याची घोषणा केली. इतर अंमली पदार्थांच्या उत्पादनावर, वापरावर किंवा वाहतुकीवरही बंदी घालण्यात आली होती. संयुक्त राष्ट्रांच्या अंदाजानुसार, 2017 मध्ये अफगाणिस्तानचे अफूचे उत्पादन USD 1.4 अब्ज इतके होते. अलीकडच्या काही महिन्यांत त्यात सातत्याने वाढ होत आहे.