Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]
मराठी चालू घडामोडी 2025-26. MPSC परीक्षांसह सर्व सरळसेवा परीक्षांसाठी दैनिक 20 प्रश्नमंजुषा मराठीत. GKToday कडून MCQs चे मूळ आणि अधिकृत संग्रह
11. भारताने कोणत्या देशासोबत UNCLOS चे महत्त्व अधोरेखित केले?
[A] व्हिएतनाम
[B] श्रीलंका
[C] नेपाळ
[D] बांगलादेश
Show Answer
Correct Answer: A [व्हिएतनाम]
Notes:
युनायटेड नेशन्स कन्व्हेन्शन ऑन द लॉ ऑफ द सी (UNCLOS), जे 1982 मध्ये स्वीकारले गेले होते,
जगातील महासागर आणि समुद्र नियंत्रित करते. भारत आणि व्हिएतनामने अलीकडेच UNCLOS चे महत्त्व अधोरेखित केले आणि या आंतरराष्ट्रीय कायद्याच्या आधारे कोणतेही विवाद सोडविण्याच्या त्यांच्या वचनबद्धतेचा पुनरुच्चार केला.
12. अमेरिकेतील मिशिगन येथील पेपर मिलमध्ये नुकत्याच झालेल्या “अटिपिकल” न्यूमोनियाच्या उद्रेकाशी कोणती बुरशी संबंधित आहे?
[A] यीस्ट
[B] ब्लास्टोमायसिस
[C] मशरूम
[D] साचा
Show Answer
Correct Answer: B [ ब्लास्टोमायसिस]
Notes:
ब्लास्टोमायसेस बुरशीचा संबंध यूएस मधील एस्कानाबा बिलेरुड पेपर मिलच्या कर्मचार्यांमध्ये नुकत्याच झालेल्या “अटिपिकल” न्यूमोनियाच्या उद्रेकाशी आहे. बुरशी मिशिगनमध्ये स्थानिक आहे आणि सामान्यतः ओलसर माती आणि कुजणाऱ्या लाकडात आढळते. जर त्रास झाला तर बुरशीचे सूक्ष्म बीजाणू हवेत विखुरले जाऊ शकतात आणि मुक्तपणे प्रवास करू शकतात. बीजाणू श्वासाद्वारे मानवांना ब्लास्टोमायकोसिस होऊ शकतो.
13. कोणती संस्था ‘एकता इवम् श्रद्धांजली अभियान’ आयोजित करते?
[A] डीआरडीओ
[B] इस्रो
[C] BRO
[D] BARC
Show Answer
Correct Answer: C [ BRO]
Notes:
एकता इवम् श्रद्धांजली अभियान हे बॉर्डर रोड ऑर्गनायझेशन (BRO) द्वारे आयोजित एक बहु-मोडल अभियान आहे.
64व्या BRO दिवसाच्या उत्सवाचा एक भाग म्हणून ही मोहीम आयोजित करण्यात आली आहे. 2022-23 मध्ये, BRO ने 103 पायाभूत सुविधा प्रकल्प पूर्ण केले, जे एका वर्षात संस्थेचे सर्वात जास्त आहे.
14. कोणत्या देशाच्या खगोलशास्त्रज्ञांनी HD1 दीर्घिका शोधून काढली आहे, जी आतापर्यंत सापडलेली खगोलीय वस्तू आहे?
[A] भारत
[B] संयुक्त राज्य
[C] चीन
[D] इस्रायल
Show Answer
Correct Answer: B [ संयुक्त राज्य]
Notes:
सेंटर फॉर अॅस्ट्रोफिजिक्स- हार्वर्ड आणि अँप; स्मिथसोनियन, यूएसए यांनी आतापर्यंतची सर्वात दूरची खगोलीय वस्तू शोधली आहे. ‘HD1’ नावाची वस्तू 13.5 अब्ज प्रकाश-वर्ष दूर असलेली आकाशगंगा उमेदवार आहे. खगोलीय वस्तू अल्ट्राव्हायोलेट प्रकाशात अत्यंत तेजस्वी आहे कारण तिच्यामध्ये काही ऊर्जावान प्रक्रिया घडतात. HD1 प्रत्येक वर्षी 100 पेक्षा जास्त तारे बनवते, जे स्टारबर्स्ट आकाशगंगांच्या तुलनेत 10 पट जास्त आहे
15. कोणत्या देशाने नोकऱ्या निर्माण करण्याच्या उद्देशाने विक्रमी USD 153 अब्ज बजेट मंजूर केले आहे?
[A] इराक
[B] संयुक्त राज्य
[C] यूके
[D] इस्रायल
Show Answer
Correct Answer: A [ इराक]
Notes:
इराकच्या संसदेने वाढत्या सार्वजनिक वेतन बिल आणि विकास प्रकल्पांवर विक्रमी खर्चासाठी 2023 साठी 198.9 ट्रिलियन दिनार (USD 153bn) चे बजेट मंजूर केले आहे.
सेवा सुधारणे आणि दुर्लक्ष आणि युद्धामुळे उद्ध्वस्त झालेल्या पायाभूत सुविधांची पुनर्बांधणी करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे.
2023, 2024 आणि 2025 या तीन वर्षांसाठी मंजूर झालेला अर्थसंकल्प देशाच्या इतिहासातील सर्वात मोठा आहे.
16. ‘रुपयाचे आंतरराष्ट्रीयीकरण’ या विषयावर कोणती संस्था कार्यरत आहे?
[A] नीती आयोग
[B] RBI
[C] सेबी
[D] NPCI
Show Answer
Correct Answer: B [ RBI]
Notes:
भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) आंतर-विभागीय गट सध्या रुपयाच्या आंतरराष्ट्रीयीकरणाच्या दिशेने एक रोडमॅपवर काम करत आहे.
अमेरिकेने रशियावर लादलेल्या आर्थिक निर्बंधांच्या पार्श्वभूमीवर ही बाब समोर आली आहे.
17. इंटर-सर्व्हिसेस ऑर्गनायझेशन बिल, 2023 जे नुकतेच मंजूर झाले आहे, ते सेवा कर्मचार्यांना पूर्ण अधिकार प्रदान करते?
[A] भारताचे राष्ट्रपती
[B] कमांडर-इन-चीफ आणि ISO चे ऑफिसर-इन कमांड
[C] चीफ ऑफ डिफेन्स स्टाफ
[D] भारताचे पंतप्रधान
Show Answer
Correct Answer: B [ कमांडर-इन-चीफ आणि ISO चे ऑफिसर-इन कमांड]
Notes:
राज्यसभेने नुकतेच इंटर-सर्व्हिसेस ऑर्गनायझेशन (कमांड, कंट्रोल आणि शिस्त) विधेयक, 2023 मंजूर केले.
या कायद्याचे उद्दिष्ट कमांडर-इन-चीफ आणि ऑफिसर-इन कमांड ऑफ इंटर-सर्व्हिसेस ऑर्गनायझेशन (ISOs) यांना त्यांच्या सेवेची पर्वा न करता त्यांच्या आदेशाखालील सेवा कर्मचार्यांवर पूर्ण प्रशासकीय आणि शिस्तपालन अधिकार प्रदान करणे आहे.
18. नुकतेच निधन झालेल्या संगीता सजीथ या कोणत्या व्यवसायाशी संबंधित होत्या?
[A] खेळ
[B] चित्रपट निर्मिती
[C] पार्श्वगायन
[D] वैद्यकीय व्यवसाय
Show Answer
Correct Answer: C [ पार्श्वगायन]
Notes:
दक्षिण भारतीय गायिका संगीता सजिथ या मल्याळम, तमिळ, तेलगू आणि कन्नड भाषांमधील प्रसिद्ध पार्श्वगायिका होत्या. तिने दक्षिण भारतीय चित्रपट उद्योगासाठी 200 हून अधिक गाण्यांचे योगदान दिले आहे. त्या बऱ्याच दिवसांपासून किडनीशी संबंधित आजाराने त्रस्त होत्या. तिरुवनंतपुरममध्ये तिचा मृत्यू झाला.
19. 2025 पर्यंत भारताने पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिसळण्याचे लक्ष्य काय ठेवले आहे?
[A] १०%
[B] १५ %
[C] २०%
[D] ३०%
Show Answer
Correct Answer: C [ २०%]
Notes:
भारताने 2025 सालापर्यंत पेट्रोलमध्ये 20 टक्के इथेनॉल मिश्रित करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. अलीकडेच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी जाहीर केले की, भारताने अंतिम मुदतीच्या (नोव्हेंबर 2022) पाच महिन्यांपूर्वी पेट्रोलमध्ये 10 टक्के इथेनॉल मिश्रणाचे लक्ष्य गाठले आहे. जागतिक पर्यावरण दिनानिमित्तमाती वाचवा चळवळ या कार्यक्रमात घोषणा. 20% मिश्रणाचे लक्ष्य प्रतिवर्षी 30,000 कोटी रुपयांचे परकीय चलन वाचविण्यात मदत करू शकते.
20. भारत सरकारच्या रस्ता सुरक्षा कार्यक्रमासाठी कोणत्या संस्थेने USD 250 दशलक्ष कर्ज मंजूर केले आहे?
[A] IMF
[B] जागतिक बँक
[C] ADB
[D] AIIB
Show Answer
Correct Answer: B [ जागतिक बँक]
Notes:
जागतिक बँकेने भारत सरकारच्या रस्ते सुरक्षा कार्यक्रमासाठी USD 250 दशलक्ष कर्ज मंजूर केले आहे जे देशातील उच्च रस्ते अपघात मृत्यू दर संबोधित करण्यासाठी. इंटरनॅशनल बँक फॉर रिकन्स्ट्रक्शन अँड डेव्हलपमेंट (IBRD) च्या कर्जाची मुदत 18 वर्षे आहे. जागतिक बँकेच्या अभ्यासानुसार, रस्ते अपघातांमुळे भारतीय अर्थव्यवस्थेला जीडीपीच्या 5% आणि 7% च्या दरम्यान वर्षाला फटका बसण्याचा अंदाज आहे.