Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
अर्थमंत्री केएन बालगोपाल यांनी सादर केलेल्या केरळच्या अर्थसंकल्पात माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्राच्या पायाभूत सुविधांचा समावेश करण्यात आला आहे. राज्यातील IT क्षेत्राचे विकेंद्रीकरण करण्याचा एक भाग म्हणून सध्याच्या NH 66 च्या समांतर चार आयटी कॉरिडॉर बनवले जातील, अशी घोषणा मंत्र्यांनी केली. कन्नूर येथे नवीन आयटी पार्क बांधण्याची घोषणाही त्यांनी केली. कोल्लममध्ये 5,00,000 स्क्वेअर फूट क्षेत्रफळ असलेल्या ‘आयटी सुविधा’चीही स्थापना केली जाईल.

Notes:
राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण (NHA) ची स्थापना राष्ट्रीय स्तरावर PM-JAY ची अंमलबजावणी करण्यासाठी सेट-अप लागू करण्यासाठी करण्यात आली. राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरणाने अलीकडेच PM JAY अंतर्गत आरोग्य लाभ पॅकेज 2022 ची नवीन आवृत्ती लाँच केली आहे. एकूण 1,949 पर्यंत नेण्यासाठी 365 नवीन प्रक्रिया जोडल्या. हे शहराचा प्रकार आणि काळजीच्या स्तरावर आधारित योजनेअंतर्गत विभेदक किंमती देखील सादर करते.

Notes:
‘फोर्ब्स’ची 2022 ची 36 वी वार्षिक जागतिक अब्जाधीशांची यादी नुकतीच प्रसिद्ध झाली. यात जगातील 2,668 अब्जाधीशांचा समावेश आहे, ज्यात 236 नवोदितांचा समावेश आहे, जे गेल्या वर्षीच्या 493 वरून घसरले आहे. एलोन मस्क पहिल्यांदाच जागतिक अब्जाधीशांच्या रँकिंगमध्ये अव्वल स्थानावर आहेत, त्यांची एकूण संपत्ती USD 219 अब्ज आहे. जेफ बेझोस आणि बर्नार्ड अर्नॉल्ट यांनी मस्कचे अनुसरण केले. या वर्षी 2009 च्या आर्थिक संकटानंतर अब्जाधीशांच्या ड्रॉप-ऑफची सर्वात मोठी संख्या देखील आहे.

Notes:
डॉ. सुमन के बेरी यांची NITI आयोगाच्या नवीन उपाध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे. कार्मिक, सार्वजनिक तक्रार आणि निवृत्तीवेतन मंत्रालयानुसार ते डॉ. राजीव कुमार यांची जागा घेतील. डॉ. सुमन के बेरी यांनी नॅशनल कौन्सिल ऑफ अप्लाइड इकॉनॉमिक रिसर्च (NCAER) या आघाडीच्या ना-नफा धोरण संशोधन संस्थेचे महासंचालक म्हणून काम केले होते. त्यांनी पंतप्रधानांची आर्थिक सल्लागार परिषद, राष्ट्रीय सांख्यिकी आयोग आणि रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाच्या आर्थिक धोरणावरील तांत्रिक सल्लागार समितीचे सदस्य म्हणूनही काम केले.

Notes:
जम्मू-काश्मीरच्या भदरवाह व्हॅलीमध्ये लव्हेंडर फेस्टिव्हलचे उद्घाटन करण्यात आले.
हे CSIR-IIIM ने त्यांच्या ‘वन वीक वन लॅब कॅम्पेन’चा भाग म्हणून आयोजित केले होते.
हे लॅव्हेंडर लागवडीमध्ये केलेली उल्लेखनीय प्रगती आणि स्थानिक समुदायावर त्याचा प्रभाव दाखवते.

Notes:
टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च (TIFR), त्यांच्या होमी भाभा सेंटर फॉर सायन्स एज्युकेशन (HBCSE), मुंबई मार्फत M.Sc मध्ये भौतिकशास्त्र शिकणाऱ्या विद्यार्थिनींसाठी “विज्ञान विदुषी” हा उन्हाळी कार्यक्रम सुरू केला आहे.
पातळी डॉक्टरेट स्तरावर भौतिकशास्त्राच्या विषयातील लिंग संतुलनाकडे लक्ष देण्याचा हा उपक्रम आहे.
भारतातील उच्चभ्रू संशोधन संस्थांच्या भौतिकशास्त्र विभागांमध्ये डॉक्टरेट स्तरावर मुलींची संख्या 23% आहे.

Notes:
केरळचे माजी मुख्यमंत्री ओमन चंडी यांचे वयाच्या ७९ व्या वर्षी निधन झाले.
त्यांनी २००४ ते २००६ आणि २०११ ते २०१६ या काळात मुख्यमंत्री म्हणून काम केले.
चंडी केरळ विद्यार्थी संघ (KSU) आणि युवक काँग्रेसच्या माध्यमातून राजकारणात सक्रिय झाले.
वयाच्या 27 व्या वर्षी, ओमन चंडी यांनी पुथुपल्ली या त्यांच्या मतदारसंघातून केरळ विधानसभेची जागा जिंकली.
त्यांनी गृहमंत्री, अर्थमंत्री आणि कामगार मंत्री म्हणूनही काम केले आहे.

Notes:
भारत 2023 मध्ये BRICS स्टार्टअप मंच सुरू करण्याच्या तयारीत आहे. स्टार्टअप, गुंतवणूकदार, इनक्यूबेटर आणि नवोदित उद्योजकांमध्ये सहकार्य आणि ज्ञानाची देवाणघेवाण वाढवण्याचा फोरमचा प्रयत्न आहे.
केंद्रीय वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पियुष गोयल यांनी दक्षिण आफ्रिकेत झालेल्या सातव्या व्हर्च्युअल ब्रिक्स उद्योग मंत्र्यांच्या बैठकीत ही घोषणा केली.

Notes:
StartupTN, स्टार्टअप आणि इनोव्हेशनसाठी राज्य नोडल एजन्सी, जी तामिळनाडूला ग्लोबल स्टार्टअप इकोसिस्टम लीडर बनवण्याच्या दिशेने पाऊल टाकत आहे, ‘तमिळनाडू स्टार्टअप तिरुविझा 2023’ चे आयोजन करत आहे.
हा पहिला दोन दिवसांचा वार्षिक मेगा इव्हेंट तामिळनाडूच्या उद्योजकतेच्या भावनेचा उत्सव साजरा करण्यासाठी आणि स्टार्टअप्स, इच्छुक आणि इतर भागधारकांना विकासाच्या विविध टप्प्यांवर पाठिंबा देण्यासाठी तामिळनाडू सरकारने घेतलेल्या प्रयत्नांवर प्रकाश टाकण्यासाठी आहे.

Notes:
इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन (IOC) ने आसामच्या तिनसुकिया जिल्ह्यात प्रायोगिक तत्त्वावर M15 पेट्रोल लाँच केले. त्यात पेट्रोल आणि मिथेनॉलचे 15 टक्के मिश्रण आहे. डिगबोई रिफायनरीजवळ आसाम पेट्रोकेमिकल लिमिटेडद्वारे मिथेनॉलचे उत्पादन केले जात आहे. सरकारने यापूर्वी कर्ज वितरण आणि इथेनॉलशी संबंधित प्रकल्प पूर्ण करण्यासाठी मुदत वाढवली होती. सरकार व्याज सवलतीच्या स्वरूपात आर्थिक मदत देखील करते.