Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]
मराठी चालू घडामोडी 2025-26. MPSC परीक्षांसह सर्व सरळसेवा परीक्षांसाठी दैनिक 20 प्रश्नमंजुषा मराठीत. GKToday कडून MCQs चे मूळ आणि अधिकृत संग्रह
11. आदि बदरा धरण बांधून सरस्वती नदीचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी कोणत्या राज्य सरकारांनी करार केला?
[A] हरियाणा- हिमाचल प्रदेश
[B] गुजरात- राजस्थान
[C] हरियाणा- पंजाब
[D] हिमाचल प्रदेश- दिल्ली
Show Answer
Correct Answer: A [ हरियाणा- हिमाचल प्रदेश]
Notes:
हरियाणा आणि हिमाचल प्रदेश सरकारांनी यमुनानगर जिल्ह्यातील आदि बद्री येथे धरण बांधण्यासाठी करार केला. यासोबतच या परिसराचा तीर्थक्षेत्र म्हणूनही विकास होणार आहे. सरस्वती नदीचे पुनरुज्जीवन करणे तसेच भूजल पातळी वाढवणे हा प्रकल्पाचा उद्देश आहे. आदि बद्री धरण हिमाचल प्रदेशातील ३१.६६ हेक्टर जमिनीवर बांधले जाणार असून त्यासाठी २१५.३३ कोटी रुपये खर्च केले जाणार आहेत.
12. डॅरिल मिशेल, ज्याला ICC ‘स्पिरिट ऑफ क्रिकेट’ पुरस्कार 2021 देण्यात आला?
[A] ऑस्ट्रेलिया
[B] न्युझीलँड
[C] दक्षिण आफ्रिका
[D] इंग्लंड
Show Answer
Correct Answer: B [ न्युझीलँड]
Notes:
न्यूझीलंडच्या डॅरिल मिशेलला T20 विश्वचषकाच्या उपांत्य फेरीत इंग्लंडविरुद्धच्या सामन्यादरम्यान खेळलेल्या महत्त्वपूर्ण कामगिरीबद्दल ICC ‘स्पिरिट ऑफ क्रिकेट’ पुरस्कार 2021 चे प्राप्तकर्ता म्हणून नाव देण्यात आले. विश्वचषकात न्यूझीलंडकडून फलंदाजीची सलामी देणाऱ्या मिचेलने खेळादरम्यान केलेल्या हावभावासाठी हा पुरस्कार पटकावला. त्या क्षणी त्याने गोलंदाज आदिल रशीदच्या मार्गात अडथळा आणला असे त्याला वाटले.
13. युनायटेड स्टेट्सने अधिकृतपणे कोणत्या आखाती देशाला प्रमुख गैर-नाटो सहयोगी म्हणून नियुक्त केले आहे?
[A] UAE
[B] कतार
[C] ओमान
[D] सौदी अरेबिया
Show Answer
Correct Answer: B [ कतार]
Notes:
अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांनी अध्यक्षीय घोषणापत्र जारी करून कतारला प्रमुख गैर-नाटो सहयोगी म्हणून औपचारिकपणे घोषित केले. या हालचालीमुळे यूएसए आणि कतार यांच्यातील भागीदारी सुधारते आणि आखाती देशाला अमेरिकेसोबतच्या संबंधात विशेष आर्थिक आणि लष्करी विशेषाधिकारही मिळतात. कुवेत आणि बहरीननंतर कतार हा अमेरिकेचा प्रमुख गैर-नाटो सहयोगी बनलेला आखाती प्रदेशातील तिसरा देश आहे.
14. भारताने कोणत्या देशासोबत 42,000 भारतीयांना काम करण्याची परवानगी देणारा मोबिलिटी करार केला आहे?
[A] इटली
[B] इस्रायल
[C] संयुक्त राज्य
[D] ऑस्ट्रेलिया
Show Answer
Correct Answer: B [ इस्रायल]
Notes:
भारत आणि इस्रायलने मोबिलिटी करारावर स्वाक्षरी केली आहे ज्यामुळे 42,000 भारतीय कामगार इस्रायलमध्ये नर्सिंग आणि बांधकाम क्षेत्रात काम करू शकतील.
इस्रायलच्या परराष्ट्रमंत्र्यांच्या भारत दौऱ्यादरम्यान या करारावर स्वाक्षरी करण्यात आली. दोन्ही देशांनी भारतात जल तंत्रज्ञानाची दोन केंद्रे स्थापन करण्याच्या इराद्याच्या पत्रावर स्वाक्षरी केली.
15. बातम्यांमध्ये दिसणारे दल सरोवर कोणत्या राज्यात/केंद्रशासित प्रदेशात आहे?
[A] आसाम
[B] जम्मू आणि काश्मीर
[C] कर्नाटक
[D] उत्तराखंड
Show Answer
Correct Answer: B [ जम्मू आणि काश्मीर]
Notes:
दल सरोवर हे जम्मू आणि काश्मीरमधील दुसऱ्या क्रमांकाचे मोठे सरोवर आहे.
CRPF ने अलीकडेच काश्मीरमधील G20 शिखर परिषदेच्या सुरक्षेच्या तयारीचा भाग म्हणून या तलावात एक विशेष कवायत केली. मरीन कमांडो (MORCOS) ने देखील दल सरोवरात अशाच प्रकारच्या सुरक्षा कवायती केल्या आहेत.
काश्मीरमधील G20 आंतरराष्ट्रीय शिखर परिषद 22 मे ते 24 मे दरम्यान दल सरोवराच्या काठावरील शेर-ए-काश्मीर इंटरनॅशनल कॉन्फरन्स सेंटर (SKICC) येथे आयोजित करण्यात आली होती.
16. कोणत्या राज्याच्या विधानसभेने CUET (सेंट्रल युनिव्हर्सिटीज कॉमन एंट्रन्स टेस्ट) विरोधात ठराव मंजूर केला?
[A] केरळा
[B] तामिळनाडू
[C] ओडिशा
[D] पश्चिम बंगाल
Show Answer
Correct Answer: B [ तामिळनाडू]
Notes:
तामिळनाडू विधानसभेने केंद्र सरकारला CUET (केंद्रीय विद्यापीठे सामायिक प्रवेश परीक्षा) चा प्रस्ताव मागे घेण्याची विनंती करणारा ठराव मंजूर केला. ठरावानुसार, NEET प्रमाणेच CUET ने उपेक्षित विद्यार्थ्यांना बाजूला केले. विद्यापीठ अनुदान आयोगाने जाहीर केले की शैक्षणिक वर्ष 2022-2023 पासून, सर्व केंद्रीय विद्यापीठांमधील विविध अभ्यासक्रमांचे प्रवेश फक्त CUET द्वारेच केले जातील, जे राष्ट्रीय चाचणी एजन्सी (NTA) द्वारे आयोजित केले जातील.
17. सर्वोच्च न्यायालयात वरिष्ठ वकिलांच्या नियुक्तीबाबत कोणत्या संस्थेने नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत?
[A] भारताचे सर्वोच्च न्यायालय
[B] अर्थ मंत्रालय
[C] बार कौन्सिल ऑफ इंडिया
[D] इंडियन लॉयर्स असोसिएशन
Show Answer
Correct Answer: A [ भारताचे सर्वोच्च न्यायालय]
Notes:
भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने सर्वोच्च न्यायालयात वरिष्ठ वकिलांच्या नियुक्ती आणि सराव संदर्भात नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत.
सर्वोच्च न्यायालयाने सादर केलेल्या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनी 2018 मध्ये न्यायालयाने जारी केलेल्या पूर्वीच्या मार्गदर्शक तत्त्वांची जागा घेतली आहे.
हा बदल 2017 मध्ये इंदिरा जयसिंग विरुद्ध भारत संघाच्या प्रकरणात न्यायालयाने दिलेल्या निर्णयामुळे झाला आहे.
18. ड्युरंड कप 2023 चे यजमानपद कोणता देश आहे?
[A] भारत
[B] बांगलादेश
[C] इंडोनेशिया
[D] जपान
Show Answer
Correct Answer: A [ भारत]
Notes:
आशियातील सर्वात जुनी फुटबॉल स्पर्धा ड्युरंड कप भारतात सुरू झाली आहे.
आसाम आणि पश्चिम बंगालमध्ये गुवाहाटी, कोक्राझार आणि कोलकाता या चार ठिकाणी एकूण 43 सामने खेळवले जातील.
ड्युरंड कपमध्ये 24 संघ सहभागी होणार आहेत.
रोस्टरमध्ये इंडियन सुपर लीग, आय-लीग आणि सशस्त्र दलातील संघांचा समावेश आहे.
या मोसमात नेपाळ आणि बांगलादेशच्या आर्मी संघांचाही समावेश करण्यात आला आहे.
19. मध्यस्थी विधेयक, 2023, मध्यस्थी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी किती दिवसांचा कालावधी कमी करण्याचे उद्दिष्ट आहे?
[A] ९० दिवस
[B] 120 दिवस
[C] 180 दिवस
[D] 270 दिवस
Show Answer
Correct Answer: C [ 180 दिवस]
Notes:
मध्यस्थी विधेयक, 2023 नुकतेच राज्यसभेने मंजूर केले आहे. मध्यस्थी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी लागणारा वेळ 180 दिवसांपर्यंत कमी करण्याचे उद्दिष्ट आहे.
या विधेयकामुळे मध्यस्थी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठीचा वेळ अर्धा करण्यात आला आहे.
सरकारने स्वीकारलेल्या संसदीय समितीच्या इतर महत्त्वाच्या शिफारशींनुसार, प्री-लिटिगेशन मध्यस्थी अनिवार्य करण्याऐवजी ऐच्छिक करण्यात आली आहे.
20. मद्रास हे कोणत्या भारतीय राज्याच्या राजधानीचे जुने नाव आहे?
[A] केरळ
[B] तामिळनाडू
[C] कर्नाटक
[D] आंध्र प्रदेश
Show Answer
Correct Answer: B [ तामिळनाडू]
Notes:
मद्रास शहराच्या (आताचे चेन्नई) स्थापना दिवसाच्या स्मरणार्थ 22 ऑगस्ट हा दरवर्षी मद्रास दिवस म्हणून साजरा केला जातो.
१६३९ मध्ये याच दिवशी मद्रासपट्टणम हे शहर ईस्ट इंडिया कंपनीने (EIC) स्थानिक राजांकडून विकत घेतले होते.
1947 नंतर, राज्य आणि शहर मद्रास म्हणून संबोधले जाऊ लागले.
हे मद्रास प्रेसिडेन्सीमधून कोरले गेले होते ज्यामध्ये इतर दक्षिण-भारतीय राज्यांचा समावेश होता.
1969 मध्ये, राज्याचे अधिकृतपणे तामिळनाडू असे नामकरण करण्यात आले आणि 1996 मध्ये मद्रासची राजधानी चेन्नई झाले.