Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]
मराठी चालू घडामोडी 2025-26. MPSC परीक्षांसह सर्व सरळसेवा परीक्षांसाठी दैनिक 20 प्रश्नमंजुषा मराठीत. GKToday कडून MCQs चे मूळ आणि अधिकृत संग्रह
11. कोणत्या देशाने ‘इंटरनॅशनल एव्हिएशन सेफ्टी असेसमेंट’ आयोजित केले?
[A] भारत
[B] संयुक्त राज्य
[C] ऑस्ट्रेलिया
[D] रशिया
Show Answer
Correct Answer: B [ संयुक्त राज्य]
Notes:
अमेरिकेच्या फेडरल एव्हिएशन अॅडमिनिस्ट्रेशन (FAA) द्वारे नुकतेच आंतरराष्ट्रीय विमान वाहतूक सुरक्षा मूल्यांकन आयोजित केले गेले.
त्यात असे आढळून आले की भारत प्रत्येक आंतरराष्ट्रीय सुरक्षा मानकांची पूर्तता करतो.
फेडरल एव्हिएशन अॅडमिनिस्ट्रेशन (FAA) नुसार, भारताची आंतरराष्ट्रीय विमान वाहतूक सुरक्षा मूल्यांकन (IASA) श्रेणी 1 श्रेणी म्हणून प्रकाशित केली जाईल.
12. कोणता द्वीपकल्प मेक्सिकोच्या आखाताला कॅरिबियन समुद्रापासून वेगळे करतो?
[A] एव्हलॉन द्वीपकल्प.
[B] बूथिया द्वीपकल्प.
[C] ब्रुस द्वीपकल्प.
[D] युकाटान द्वीपकल्प
Show Answer
Correct Answer: D [ युकाटान द्वीपकल्प]
Notes:
युकाटान द्वीपकल्प मेक्सिकोच्या आखाताला कॅरिबियन समुद्रापासून वेगळे करतो. यात 3 मेक्सिकन राज्ये आणि बेलीझ आणि ग्वाटेमालाचे भाग समाविष्ट आहेत.
13. नुकत्याच बातम्यांमध्ये दिसलेल्या वन समिटचे यजमानपद कोणता देश आहे?
[A] संयुक्त राज्य
[B] फ्रान्स
[C] रशिया
[D] चीन
Show Answer
Correct Answer: B [ फ्रान्स]
Notes:
युनायटेड नेशन्स आणि वर्ल्ड बँक यांच्या सहकार्याने फ्रान्सद्वारे वन ओशन समिट आयोजित केली जात आहे. ‘राष्ट्रीय अधिकारक्षेत्राच्या पलीकडे जैवविविधतेवर उच्च महत्त्वाकांक्षा युती’ या फ्रेंच उपक्रमाला भारताने पाठिंबा दिला. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी परिषदेला हजेरी लावली आणि सांगितले की, भारत एकेरी वापरल्या जाणार्या प्लास्टिकचे उच्चाटन करण्यासाठी वचनबद्ध आहे.
14. भारताच्या कोणत्या केंद्रीय मंत्रालयाने “भारत आणि आर्क्टिक: शाश्वत विकासासाठी भागीदारी तयार करणे” धोरण सुरू केले?
[A] पृथ्वी विज्ञान मंत्रालय
[B] पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालय
[C] संरक्षण मंत्रालय
[D] परराष्ट्र मंत्रालय
Show Answer
Correct Answer: A [ पृथ्वी विज्ञान मंत्रालय]
Notes:
“भारत आणि आर्क्टिक: शाश्वत विकासासाठी भागीदारी तयार करणे” या शीर्षकाचे धोरण केंद्रीय भूविज्ञान मंत्री जितेंद्र सिंह यांनी जारी केले. आर्क्टिक धोरण संसाधन समृद्ध आर्क्टिक प्रदेशासोबत देशाची भागीदारी अधिक सखोल करण्याचा प्रयत्न करते. आर्क्टिक कौन्सिलमध्ये निरीक्षकांचा दर्जा असलेल्या १३ देशांपैकी भारत एक आहे. हे ध्रुवीय प्रदेश आणि हिमालय यांच्यातील संबंधांचा अभ्यास करण्याचा प्रयत्न करते.
15. क्लॅमिडीया ट्रॅकोमॅटिस या जिवाणूच्या संसर्गामुळे होणाऱ्या डोळ्यांच्या आजाराचे नाव काय आहे?
[A] ट्रॅकोमा
[B] मोतीबिंदू
[C] एम्ब्लियोपिया
[D] काचबिंदू
Show Answer
Correct Answer: A [ ट्रॅकोमा]
Notes:
ट्रॅकोमा, जो 40 हून अधिक देशांमध्ये सार्वजनिक आरोग्यासाठी चिंतेचा विषय आहे, क्लॅमिडीया ट्रॅकोमाटिस या जीवाणूमुळे होतो. आफ्रिकेतील बेनिन आणि माली यांनी हा डोळा संसर्ग सार्वजनिक आरोग्याची चिंता म्हणून काढून टाकला आहे.
जगभरातील अंधत्वांपैकी सुमारे 1.4 टक्के अंधत्व ट्रॅकोमामुळे होते.
16. कोणत्या संस्थेने ‘ग्लोबल अॅन्युअल टू डीकॅडल क्लायमेट अपडेट‘ जारी केले?
[A] UNEP
[B] UNFCCC
[C] WMO
[D] आयएमडी
Show Answer
Correct Answer: C [ WMO]
Notes:
WMO च्या अहवालानुसार, पुढील पाच वर्षांत जागतिक तापमान विक्रमी उच्चांक गाठेल, किमान एक वर्ष हे विक्रमी सर्वात उष्ण असेल असा अंदाज आहे.
या अहवालात 2023 ते 2027 या कालावधीत किमान एक वर्षासाठी वार्षिक सरासरी नजीकच्या पृष्ठभागावरील जागतिक तापमान पूर्व-औद्योगिक पातळीपेक्षा 1.5 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त असण्याची 66% शक्यता हायलाइट करते.
17. भारतीय पंतप्रधानांनी अलीकडेच जाहीर केलेल्या ‘आयुष मार्क’चे उद्दिष्ट काय आहे?
[A] आयुष उत्पादनांच्या निर्यातीला प्रोत्साहन द्या
[B] आयुष उत्पादनांना सत्यता प्रदान करा
[C] आयुष उत्पादनांच्या प्रादेशिक उत्पादनाला चालना द्या
[D] आयुष उत्पादनांचे मूल्यवर्धन
Show Answer
Correct Answer: B [ आयुष उत्पादनांना सत्यता प्रदान करा]
Notes:
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी घोषित केले की भारत देशाच्या दर्जेदार आयुष उत्पादनांना सत्यता देणाऱ्या पारंपारिक औषध उत्पादनांना ओळखण्यासाठी आयुष चिन्ह सुरू करणार आहे. पारंपारिक उपचारांसाठी देशात येणाऱ्यांसाठी भारत आयुष व्हिसा श्रेणी सुरू करेल, असेही पंतप्रधान म्हणाले. तीन दिवसीय ग्लोबल आयुष इन्व्हेस्टमेंट अँड इनोव्हेशन समिटच्या उद्घाटनानंतर ते बोलत होते.
18. कोणते राज्य ‘महाकुंभ 2025’ कार्यक्रमाचे आयोजन करणार आहे?
[A] उत्तर प्रदेश
[B] कर्नाटक
[C] ओडिशा
[D] पश्चिम बंगाल
Show Answer
Correct Answer: A [ उत्तर प्रदेश]
Notes:
उत्तर प्रदेश सरकार प्रयागराजमध्ये महाकुंभ 2025 चे आयोजन करण्याच्या तयारीत आहे.
या उपक्रमाचा एक भाग म्हणून डिजिटल कुंभ संग्रहालयाची उभारणी प्रस्तावित आहे.
हे संग्रहालय 60 कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात येणार असून ते भाविकांचे आकर्षण ठरणार आहे.
19. बातम्यांमध्ये दिसणारा ‘विज्ञान आणि तंत्रज्ञान करार (STA)- 1979’ कोणत्या देशांदरम्यान झाला?
[A] भारत-अमेरिका
[B] यूएसए – चीन
[C] चीन – रशिया
[D] भारत – रशिया
Show Answer
Correct Answer: B [ यूएसए – चीन]
Notes:
चीन-अमेरिका विज्ञान आणि तंत्रज्ञान करार (STA), ज्यावर 1979 मध्ये स्वाक्षरी करण्यात आली आणि अनेक दशकांपासून विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि इतर क्षेत्रांमध्ये द्विपक्षीय सहकार्यावर जोर दिला आहे.
या कराराचे दर पाच वर्षांनी नूतनीकरण करण्यात आले आहे आणि ते 27 ऑगस्ट 2023 रोजी संपणार आहे.
बीजिंगमध्ये, चिनी अधिकार्यांनी अमेरिकेचे परराष्ट्र सचिव अँटोनी ब्लिंकन यांच्याशी अनेक वेळा चर्चा केली.
20. जगातील क्रूझ जहाज ‘आयकॉन ऑफ द सीज’ कोणत्या कंपनीकडे आहे?
[A] रॉयल कॅरिबियन
[B] भूमध्य शिपिंग कंपनी
[C] मार्स्क
[D] कॉस्को
Show Answer
Correct Answer: A [ रॉयल कॅरिबियन]
Notes:
‘आयकॉन ऑफ द सीज’, जगातील सर्वात मोठे क्रूझ जहाज म्हणून सेट केलेले, तुर्कू येथील फिनिश शिपयार्डमध्ये पूर्णत्वाच्या जवळ आहे.
रॉयल कॅरिबियनच्या मालकीचे हे भव्य जहाज जानेवारी 2024 मध्ये तिच्या पहिल्या प्रवासासाठी नियोजित आहे.
2023 मध्ये 31.5 दशलक्ष प्रवाशांसह प्रवासी संख्या महामारीपूर्व पातळी ओलांडण्याची अपेक्षा आहे.