Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
17 एप्रिल हा जागतिक हिमोफिलिया दिन म्हणून पाळला जातो आणि या वर्षाची थीम “सर्वांसाठी प्रवेश: काळजीचे जागतिक मानक म्हणून रक्तस्त्राव प्रतिबंध” आहे.
हिमोफिलिया हा एक दुर्मिळ अनुवांशिक रक्त विकार आहे जो रक्त गोठण्यास प्रतिबंध करतो, ज्यामुळे जखम आणि शस्त्रक्रिया दरम्यान लक्षणीय रक्तस्त्राव होतो.
या विकाराबाबत जनजागृती करण्यासाठी दरवर्षी जागतिक हिमोफिलिया दिन पाळला जातो.

Notes:
युनायटेड नेशन्स सिक्युरिटी कौन्सिल (UNSC) ने 3-D आभासी मुत्सद्देगिरी लागू केली. UNSC चे सदस्य कोलंबियाला व्हर्च्युअल फील्ड ट्रिपवर गेले, कारण त्यांनी व्हर्च्युअल रिअॅलिटी (VR) तंत्रज्ञानाच्या मदतीने कोलंबिया पाहिला. व्हर्च्युअल रिअ‍ॅलिटीचा वापर करणारे, शांतता राखणे आणि शांतता-निर्माण समजून घेण्यासाठी नाविन्यपूर्ण उपायांचा वापर करणारे हे पहिलेच सुरक्षा परिषदेचे सत्र आहे.

Notes:
औषध नियामकाने सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियाज कोविशील्ड आणि भारत बायोटेकच्या कोवॅक्सिन कोविड-19 लसींना “सशर्त बाजार अधिकृतता” मंजूर केली आहे. गेल्या वर्षी जानेवारीपासून, दोन लसी “इमर्जन्सी युज ऑथोरायझेशन” (EUA) अंतर्गत उपलब्ध आहेत. त्यांना दर सहा महिन्यांनी सुरक्षा आणि परिणामकारकता डेटा 15 दिवसांपूर्वीच्या नवीन अधिकृततेनुसार सबमिट करावा लागेल. हे पूर्ण बाजार प्राधिकरणापेक्षा वेगळे आहे.

Notes:
केंद्रीय अर्थसंकल्पात ‘व्हायब्रंट व्हिलेज प्रोग्राम’ नावाची एक नवीन योजना जाहीर केली आहे, ज्याचा उद्देश भारताच्या सीमेवरील, विशेषत: चीनसह असलेल्या गावांच्या पायाभूत सुविधांना चालना देणे आहे. कार्यक्रमांतर्गत, अतिरिक्त निधी प्रदान केला जाईल, विद्यमान योजना एकत्र केल्या जातील. उपक्रमांमध्ये गृहनिर्माण, पर्यटन केंद्रे, रस्ते जोडणी, विकेंद्रित नवीकरणीय उर्जेची तरतूद, दूरदर्शन आणि शैक्षणिक वाहिन्यांसाठी डीटीएच प्रवेश आणि उपजीविका समर्थन यांचा समावेश आहे.

Notes:
सागर परिक्रमा यात्रा फेज-V नुकतीच सुरू झाली. मच्छिमार आणि इतर भागधारकांच्या समस्यांचे निराकरण करणे आणि त्यांच्या आर्थिक कल्याणास प्रोत्साहन देणे हा त्याचा उद्देश आहे.
प्रधानमंत्री मत्स्य संपदा योजना (PMMSY) आणि किसान क्रेडिट कार्ड (KCC) यांसारख्या भारत सरकारद्वारे राबविण्यात येत असलेल्या विविध मत्स्यपालन योजना आणि कार्यक्रमांद्वारे ते त्यांच्या आर्थिक उन्नतीसाठी सुलभ करते.

Notes:
पंजाबचे मुख्यमंत्री भगवंत मान यांनी घोषणा केली की त्यांच्या सरकारने राज्यात रेशनचे घरोघरी वितरण सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. ही एक ऐच्छिक योजना असताना, सरकारी अधिकारी पंजाबच्या रहिवाशांना कॉल करतील आणि त्यांना त्यांच्या पसंतीच्या वेळेसाठी विचारतील. यापूर्वी दिल्लीचे मुख्यमंत्री अरविंद केजरीवाल यांनी हीच योजना दिल्लीत लागू करण्याचा प्रयत्न केला होता.

Notes:
अरुणाचल प्रदेशने राज्य जैवविविधता धोरण आणि कृती योजना (SBSAP) विकसित करण्यासाठी WWF इंडियासोबत एक करार केला आहे. SBSAP 2020 नंतरच्या जागतिक जैवविविधता फ्रेमवर्क आणि पक्के घोषणेशी संरेखित केले जाईल. राज्य मंत्रिमंडळाने गेल्या वर्षी ‘पक्के व्याघ्र अभयारण्य 2047 घोषणापत्र ऑन क्लायमेट चेंज रेझिलिएंट आणि रिस्पॉन्सिव्ह अरुणाचल प्रदेश’ स्वीकारले.

Notes:
भारतीय हॉकी संघाने सलालाह, ओमान येथे पुरुष कनिष्ठ आशिया चषक 2023 च्या अंतिम फेरीत पाकिस्तानवर 2-1 असा विजय मिळवून विजेतेपदाचे यशस्वीपणे रक्षण केले.
अराईजीत सिंग हुंदल हा पुरुष ज्युनियर एशिया कप हॉकी 2023 मध्ये आठ गोलांसह भारताचा सर्वाधिक धावा करणारा खेळाडू होता. पुरुषांच्या ज्युनियर आशिया चषक स्पर्धेतील हे भारताचे चौथे विजेतेपद होते, यापूर्वी २००४, २००८ आणि २०१५ मध्ये ते जिंकले होते.

Notes:
‘अमृत जनरेशन कॅम्पेन: नये भारत के सपने’ हे नुकतेच मेटा आणि महिला आणि बाल विकास मंत्रालयाने सुरू केले.
भारतातील तरुणांना भविष्यासाठी त्यांच्या आकांक्षा आणि स्वप्ने व्यक्त करण्यासाठी प्रोत्साहित करून त्यांना सक्षम करणे आणि त्यांना संलग्न करणे हा त्याचा उद्देश आहे.

Notes:
नासाने बेन्नूला सूर्यमालेतील सर्वात धोकादायक लघुग्रहांपैकी एक मानले आहे. अॅरिझोना विद्यापीठातील ग्रहविज्ञान तज्ञ, डॅन्टे लॉरेटा आणि खगोलभौतिकशास्त्रज्ञ, ब्रायन मे यांनी “बेन्नू 3-डी: अॅनाटॉमी ऑफ अॅस्टरॉइड” तयार करण्यासाठी सहकार्य केले आहे, जे लघुग्रहाचे जगातील पहिले सर्वसमावेशक 3D अॅटलस आहे. Osiris-Rex मोहिमेतील डेटा आणि प्रतिमा असलेले पुस्तक, पृथ्वीच्या जवळील लघुग्रह, बेन्नू येथून नमुने गोळा करण्यासाठी NASA सोबत केलेल्या त्यांच्या उपक्रमाचा तपशील देते.