Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
UN सांख्यिकी आयोग ही आंतरराष्ट्रीय सांख्यिकीय क्रियाकलापांसाठी सर्वोच्च निर्णय घेणारी संस्था आहे.
जपानचे शिगेरू कावासाकी हे आयोगाचे सध्याचे अध्यक्ष आहेत.
1 जानेवारी 2024 पासून सुरू होणार्‍या 4 वर्षांच्या कालावधीसाठी भारताची अलीकडेच या संस्थेवर निवड झाली आहे.

Notes:
आसामच्या काझीरंगा नॅशनल पार्क आणि टायगर रिझर्व्हमधील गणनेत असे आढळून आले आहे की राष्ट्रीय उद्यानात किमान 868 दलदलीचे हरणे आहेत, जे दोन पुरामुळे 2018 मध्ये गणले गेले 907 पेक्षा कमी आहेत. पाणथळ पक्ष्यांच्या गणनेत, 126 प्रजातींच्या पक्ष्यांच्या एकूण 66,776 संख्येची गणना करण्यात आली, त्यापैकी 42,205 पक्ष्यांची गणना काझीरंगा राष्ट्रीय उद्यान परिसरात करण्यात आली, तर 24,571 पक्ष्यांची संख्या लाओखोवा आणि बुरचापोरी विल्हेड सनापोरी येथे मोजण्यात आली.

Notes:
UN Environment Program (UNEP) ने त्यांच्या ‘माझी वसुंधरा’ मोहिमेला पाठिंबा देण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारसोबत सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली आहे. माझी वसुंधरा’ (माय अर्थ) हा महाराष्ट्र सरकारच्या पर्यावरण आणि हवामान बदल विभागाचा एक उपक्रम आहे, ज्याद्वारे नागरिकांना हवामान बदल आणि पर्यावरणीय समस्यांवरील परिणामांविषयी ज्ञान देऊन सक्षम केले जाते.

Notes:
मणिपूरमधील उमेदवार मणिपूर निवडणुकीसाठी प्रचार सुरू करण्यापूर्वी त्यांच्या संबंधित मतदारसंघात विशेष ‘ध्वजवंदन समारंभ’ करतात. हे सर्व पक्ष, धर्म आणि समुदायांमध्ये मणिपूरसाठी अद्वितीय आहे. ध्वजारोहण समारंभात अथेनपोट थिन्बा नावाचा सराव केला जातो, जेथे स्त्रिया फळे आणि भाज्या, तांदूळ आणि फुले घेऊन जातात आणि पक्षाच्या ध्वजस्तंभाच्या पायथ्याशी ठेवतात.

Notes:
लचित बोरफुकन हा सध्याच्या आसाममध्ये असलेल्या अहोम राज्यामध्ये लष्करी कमांडर आणि बोरफुकन होता. 1671 मध्ये मुघलांविरुद्धच्या सराईघाटच्या लढाईत ते त्यांच्या नेतृत्वासाठी प्रसिद्ध होते. आसामचे मुख्यमंत्री हिमंता बिस्वा सरमा यांनी 400 व्या जयंती उत्सवानिमित्त लचित समाधी बांधण्याची घोषणा केली आहे. मुघलांशी लढलेल्या अलाबोई युद्धातील सैनिकांना श्रद्धांजली म्हणून त्यांनी अलाबोई युद्धावर युद्ध स्मारक बांधण्याची घोषणा केली.

Notes:
प्रोफेसर डेनिस पारनेल सुलिव्हन यांना 2022 सालचा अबेल पुरस्कार प्रदान करण्यात आला आहे. उत्कृष्ट गणितज्ञांना दरवर्षी हा पुरस्कार दिला जातो. नॉर्वेजियन सरकारने 2002 मध्ये या पुरस्काराची स्थापना केली होती आणि नॉर्वेजियन अॅकॅडमी ऑफ सायन्स अँड लेटर्सद्वारे व्यवस्थापित केली जाते. प्रोफेसर सुलिव्हन यांना “टोपोलॉजीमधील योगदानासाठी, विशेषतः बीजगणितीय, भूमितीय आणि गतिशील पैलूंबद्दल” हा पुरस्कार देण्यात आला.

Notes:
सरकारी इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन (IOC), अभियांत्रिकी आणि बांधकाम क्षेत्रातील प्रमुख लार्सन & Toubro (L&T), आणि ReNew Power यांनी भारतातील ग्रीन हायड्रोजन क्षेत्र विकसित करण्यासाठी संयुक्त उपक्रम (JV) कंपनीची घोषणा केली आहे. 2030 पर्यंत 5 दशलक्ष टन ग्रीन हायड्रोजनचे उत्पादन करण्याची भारताची योजना आहे. फेब्रुवारीमध्ये केंद्राने आपल्या ऊर्जा संक्रमण योजनेचा भाग म्हणून देशातील पहिले हरित हायड्रोजन धोरण सुरू केले.

Notes:
पेटंट, कॉपीराइट, ट्रेडमार्क आणि डिझाइनचा आपल्या दैनंदिन जीवनावर कसा परिणाम होतो याविषयी जागरूकता निर्माण करण्यासाठी 26 एप्रिल रोजी ‘जागतिक बौद्धिक संपदा दिवस’ 2022 साजरा केला जातो. जिनिव्हा-आधारित जागतिक बौद्धिक संपदा संघटना ही संयुक्त राष्ट्रांच्या 15 विशेष संस्थांपैकी एक आहे. या वर्षीच्या जागतिक बौद्धिक संपदा दिनाची थीम ‘आयपी आणि युथ इनोव्हेटिंग फॉर चांगर फ्युचर’ यावर केंद्रित आहे.

Notes:
ग्राहक व्यवहार विभागाने अलीकडेच एक दिवसीय ‘कायदेशीर मेट्रोलॉजी कायदा, 2009’ या विषयावर राष्ट्रीय कार्यशाळेचे आयोजन केले होते. वजन आणि मापांची मानके स्थापित करण्यासाठी आणि त्याची अंमलबजावणी करण्यासाठी, वजन, मापे आणि इतर संबंधित वस्तूंमधील व्यापार आणि वाणिज्य नियंत्रित करण्यासाठी हा कायदा पारित करण्यात आला. केंद्रीय ग्राहक व्यवहार, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्री पियुष गोयल म्हणाले की, कायदेशीर मेट्रोलॉजी कायदा, 2009 चे गुन्हेगारीकरण रद्द करण्याची गरज आहे.

Notes:
आसाम रायफल्स, अॅक्सिस बँक आणि नॅशनल इंटिग्रिटी अँड एज्युकेशनल डेव्हलपमेंट ऑर्गनायझेशन (NIEDO) यांनी नागालँडमधील तरुणांसाठी सेंटर ऑफ एक्सलन्स अँड वेलनेस स्थापन करण्यासाठी त्रिपक्षीय सामंजस्य करार केला. स्वर्गीय कॅप्टन एन. केनगुरुसे एमव्हीसी सेंटर ऑफ एक्सलन्स अँड वेलनेस’ नावाचे केंद्र कोहिमा जिल्ह्यात, नागालँड येथे स्थित असेल. आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील 30 मुलांना वैद्यकीय आणि अभियांत्रिकी महाविद्यालयात प्रवेश घेण्यासाठी तयार करण्यासाठी नागालँडमधून मोफत निवासी प्रशिक्षणासाठी निवडले जाईल.