Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]
मराठी चालू घडामोडी 2025-26. MPSC परीक्षांसह सर्व सरळसेवा परीक्षांसाठी दैनिक 20 प्रश्नमंजुषा मराठीत. GKToday कडून MCQs चे मूळ आणि अधिकृत संग्रह
11. ‘हिकिकोमोरी’ ही एकांतात राहण्याची घटना आहे, कोणत्या देशात प्रचलित आहे?
[A] जपान
[B] चीन
[C] दक्षिण कोरिया
[D] इस्रायल
Show Answer
Correct Answer: A [ जपान]
Notes:
जपानमध्ये, अंदाजे 1.5 दशलक्ष कार्यरत वयाचे लोक एकाकी जीवन जगत आहेत, ही घटना हिकिकोमोरी म्हणून ओळखली जाते.
या घटनेमुळे, ते सामाजिक संपर्क टाळतात, त्यांच्या मानसिक आरोग्याबद्दल आणि सामाजिक कल्याणाबद्दल चिंता वाढवतात.
एका सर्वेक्षणानुसार, COVID-19 साथीचा रोग विशिष्ट घटनांपैकी सुमारे एक पंचमांश घटनांशी जोडला गेला आहे, ज्याचे सर्वात सामान्य कारण म्हणजे “नोकरी सोडणे”.
12. कोणत्या देशाने ‘xylazine’ नावाच्या औषधाला उदयोन्मुख धोका म्हणून घोषित केले आहे?
[A] भारत
[B] संयुक्त राज्य
[C] चीन
[D] श्रीलंका
Show Answer
Correct Answer: B [ संयुक्त राज्य]
Notes:
युनायटेडने घोषित केले आहे की शक्तिशाली सिंथेटिक ओपिओइड फेंटॅनाइल xylazine सह एकत्रित केले आहे – एक प्राणी ट्रँक्विलायझर युनायटेड स्टेट्सला तोंड देणारा एक “उभरणारा धोका” आहे.
Xylazine बेकायदेशीर औषधांमध्ये वाढत्या प्रमाणात वापरला जात आहे आणि चालू असलेल्या ओपिओइड संकटात त्याच्या भूमिकेमुळे त्याला धोका म्हणून पाहिले जाते.
13. सेफॅलोपॉड संशोधनासाठी मॉडेल जीव म्हणून कोणती प्रजाती प्रस्तावित केली गेली आहे?
[A] जेली फिश
[B] कासव
[C] आठ पायांचा सागरी प्राणी
[D] कोळी
Show Answer
Correct Answer: C [ आठ पायांचा सागरी प्राणी]
Notes:
ऑक्टोपस चिरचिया, ज्याला कमी पॅसिफिक स्ट्रीप ऑक्टोपस असेही म्हणतात, ही एक अद्वितीय ऑक्टोपस प्रजाती आहे जी अनेक अंडी पकडण्याच्या क्षमतेमुळे सेफॅलोपॉड संशोधनासाठी एक मॉडेल जीव म्हणून प्रस्तावित आहे.
PLOS One मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका नवीन अभ्यासात असे दिसून आले आहे की पिग्मी झेब्रा ऑक्टोपसमध्ये एक अद्वितीय आणि कायम पट्टे असलेला नमुना आहे जो तज्ञ आणि गैर-तज्ञांना त्यांच्या निवासस्थानावर त्यांचे निरीक्षण करण्यास मदत करू शकतो.
14. अवांगखू हे भारतातील पहिले गाव कोणत्या देशाच्या सीमेवर आहे?
[A] चीन
[B] म्यानमार
[C] पाकिस्तान
[D] लाओस
Show Answer
Correct Answer: B [ म्यानमार]
Notes:
अवांगखू हे भारत-म्यानमार सीमेवरील भारतातील पहिले गाव आहे. हे नागालँडच्या फेक जिल्ह्यात आहे.
मत्स्यव्यवसाय, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय आणि माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयातील केंद्रीय राज्यमंत्री एल मुरुगन हे भारत-म्यानमार सीमेवरील भारतातील पहिल्या गावाला भेट देणारे पहिले केंद्रीय मंत्री ठरले.
15. पर्यटनाला चालना देण्यासाठी पीपीपी पद्धतीने दीपगृहांचा विकास कोणत्या राज्यात सुरू करण्यात आला आहे?
[A] तामिळनाडू
[B] आंध्र प्रदेश
[C] ओडिशा
[D] केरळा
Show Answer
Correct Answer: C [ ओडिशा]
Notes:
सार्वजनिक-खाजगी भागीदारी (PPP) पद्धतीने राज्यात दीपगृहांच्या विकासासाठी केंद्राने प्रक्रिया सुरू केली आहे. गंजममधील गोपालपूर, जगतसिंगपूरमधील पारादीप, केंद्रपारा येथील फॉल्स पॉइंट, पुरी जिल्ह्यातील पुरी आणि चंद्रभागा या चार जिल्ह्यांमध्ये असलेल्या पाच दीपगृहांना पर्यटन स्थळे म्हणून विकसित करण्यासाठी ओळखले गेले आहेत.
16. ‘WHO ग्लोबल सेंटर फॉर ट्रॅडिशनल मेडिसिन (WHO GCTM)’ भारतात कुठे स्थापन झाले आहे?
[A] एर्नाकुलम
[B] जामनगर
[C] शिमला
[D] कोलकाता
Show Answer
Correct Answer: B [ जामनगर]
Notes:
केंद्रीय मंत्रिमंडळाने आयुष मंत्रालयाच्या अंतर्गत गुजरातमधील जामनगर येथे WHO ग्लोबल सेंटर फॉर ट्रॅडिशनल मेडिसिन (WHO GCTM) स्थापन करण्यास मान्यता दिली आहे. भारत सरकार आणि जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) यांच्यात यजमान देश करारावर स्वाक्षरी करण्यात आली. जगभरातील पारंपारिक औषधांसाठी हे पहिले आणि एकमेव जागतिक आउट-पोस्ट केलेले केंद्र असेल.
17. ‘आंतरराष्ट्रीय गणित दिन’ कधी साजरा केला जातो?
[A] 11 मार्च
[B] 12 मार्च
[C] 14 मार्च
[D] १५ मार्च
Show Answer
Correct Answer: C [ 14 मार्च]
Notes:
१४ मार्च हा दिवस जगभरात ‘आंतरराष्ट्रीय गणित दिन’ म्हणून साजरा केला जातो. आंतरराष्ट्रीय आणि प्रादेशिक संघटनांच्या पाठिंब्याने इंटरनॅशनल मॅथेमॅटिकल युनियनच्या नेतृत्वाखालील हा प्रकल्प आहे. हा अनेक देशांमध्ये Pi दिवस म्हणूनही साजरा केला जातो कारण काही देशांमध्ये ती तारीख 3/14 अशी लिहिली जाते आणि गणितीय स्थिरांक Pi अंदाजे 3.14 आहे.
18. 2022 मध्ये 5 व्या BIMSTEC शिखर परिषदेचे यजमानपद कोणता देश आहे?
[A] भारत
[B] श्रीलंका
[C] भूतान
[D] म्यानमार
Show Answer
Correct Answer: B [ श्रीलंका]
Notes:
पाचव्या BIMSTEC (बहु-क्षेत्रीय तांत्रिक आणि आर्थिक सहकार्यासाठी बंगालच्या उपसागराचा पुढाकार) शिखर परिषदेचे यजमानपद सध्याचे अध्यक्ष असलेल्या श्रीलंकेने केले होते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी या परिषदेला अक्षरशः हजेरी लावली आणि बिमस्टेक सचिवालयाच्या बजेटला प्रोत्साहन देण्यासाठी USD 1 दशलक्ष मदत जाहीर केली. कोलंबो शिखर परिषदेची थीम आहे “बिमस्टेक-एक लवचिक प्रदेशाकडे, समृद्ध अर्थव्यवस्था, निरोगी लोक”.
19. कोणती संस्था ‘अपेक्षित तोटा-आधारित अप्रोच फॉर बॅड लोन प्रोव्हिजनिंग’ सादर करणार आहे?
[A] RBI
[B] सेबी
[C] EPFO
[D] पीएफआरडीए
Show Answer
Correct Answer: A [ RBI]
Notes:
रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) 2023-24 दरम्यान तरतूदीसाठी अपेक्षित तोटा-आधारित दृष्टीकोन सादर करण्याची योजना करत आहे.
हे भारतातील बुडीत कर्ज निराकरण इकोसिस्टम मजबूत करण्यास मदत करेल.
हे बँकांना त्यांचे स्वतःचे क्रेडिट लॉस मॉडेल डिझाइन करण्यास आणि पाच वर्षांच्या कालावधीत उच्च तरतुदींचा प्रसार करण्यास सक्षम करेल.
20. युनायटेड स्टेट्सने कोणत्या देशाशी व्यापार करार केला आणि चीनने इशारा दिला होता?
[A] तैवान
[B] युक्रेन
[C] भारत
[D] श्रीलंका
Show Answer
Correct Answer: A [ तैवान]
Notes:
युनायटेड स्टेट्स आणि तैवान यांनी दोन्ही बाजूंमधील आर्थिक संबंध अधिक दृढ करण्याच्या उद्देशाने एका व्यापार करारावर स्वाक्षरी केली आहे ज्यामुळे चीनकडून इशारा देण्यात आला आहे.
वॉशिंग्टन आणि तैपेई यांनी वास्तविक यूएस दूतावासाद्वारे अब्जावधी-डॉलर वार्षिक व्यापार आणि अनौपचारिक संबंध राखले आहेत. चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने वॉशिंग्टनवर तैवानच्या स्थितीबाबतच्या करारांचे उल्लंघन केल्याचा आरोप केला आहे.