Marathi Current Affairs [मराठी चालू घडामोडी 2025-26]

Notes:
रिओ ग्रांडे नदी, 3,051 किलोमीटर पसरलेली, कोलोरॅडोपासून मेक्सिकोच्या आखाताकडे वाहते आणि बहुतेक टेक्सासमध्ये युनायटेड स्टेट्स आणि मेक्सिको यांच्यातील प्रमुख सीमा म्हणून काम करते.
अलीकडे, यूएस न्याय विभागाने टेक्सास राज्य आणि त्याचे रिपब्लिकन गव्हर्नर ग्रेग अॅबॉट यांच्याविरुद्ध रिओ ग्रांडे नदीत तरंगणारे अडथळे टाकून मेक्सिकोहून स्थलांतरितांना अडथळा आणल्याबद्दल खटला दाखल केला.

Notes:
पिरामल समूहाचे अध्यक्ष अजय पिरामल यांना मानद कमांडर ऑफ द ऑर्डर ऑफ द ब्रिटिश एम्पायर (CBE) हा पुरस्कार मिळाला आहे. यूके-इंडिया सीईओ फोरमचे भारत सह-अध्यक्ष म्हणून यूके-भारत व्यापार संबंधातील सेवांसाठी त्यांना हा पुरस्कार मिळाला. पिरामल फार्मा सोल्युशनची अँटीबॉडी-ड्रग कंजुगेट (ADC) निर्मिती सुविधा एडिनबरा जवळ आहे.

Notes:
जागतिक मधमाशी दिवस दरवर्षी 20 मे रोजी पाळला जातो, मधमाश्या लोकांना आणि पर्यावरणाला आधार देण्यासाठी आवश्यक भूमिकांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी. हे अन्न आणि कृषी संघटना (FAO) द्वारे स्लोव्हेनियन मधमाशीपालक अँटोन जानसा- आधुनिक मधमाशीपालनाचे प्रणेते यांच्या जयंतीनिमित्त आयोजित केले जाते. या वर्षी जागतिक मधमाशी दिवस ‘बी एंगेज्ड: सेलिब्रेटिंग द डायव्हर्सिटी ऑफ बी आणि मधमाशी पालन प्रणाली’ या थीमखाली साजरा केला जाईल.

Notes:
आदिवासींच्या तीव्र विरोधानंतर गुजरातचे मुख्यमंत्री भूपेंद्र पटेल यांनी पार-तापी-नर्मदा नदीजोड प्रकल्प रद्द केल्याची घोषणा केली. या प्रकल्पात पश्चिम घाटातील पाणी अतिरिक्त प्रदेशातील पाणी सौराष्ट्र आणि कच्छच्या तुटीच्या प्रदेशात हस्तांतरित करण्याचा प्रस्ताव होता. त्यात उत्तर महाराष्ट्र आणि दक्षिण गुजरातमधील सात जलाशयांचाही समावेश होता.

Notes:
राजस्थानचे मुख्यमंत्री अशोक गेहलोत यांनी मजुरांच्या किमान वेतनात दररोज २६ रुपयांनी वाढ करण्यास मंजुरी दिली आहे. ही वाढ 1 जानेवारी 2023 पासून लागू होईल. राजस्थानच्या कर्मचारी राज्य विमा (ESI) योजनेअंतर्गत नोंदणीकृत विमाधारक कर्मचारी आणि त्यांच्यावर अवलंबून असलेल्या कुटुंबांना देखील ESI श्रेणी अंतर्गत मुख्यमंत्री चिरंजीवी आरोग्य विमा योजनेचा लाभ मिळेल, अशी घोषणा त्यांनी केली.

Notes:
महाराष्ट्रातील सोलापूर विभागात करण्यात आलेल्या क्लाउड सीडिंग प्रयोगात नेहमीच्या पातळीपेक्षा 18 टक्के जास्त पाऊस झाल्याचे परिणाम दिसून आले आहेत. पुण्यातील भारतीय उष्णकटिबंधीय हवामानशास्त्र संस्था आणि इतर संस्थांनी हा अभ्यास केला. कॅल्शियम क्लोराईड कणांचे हायग्रोस्कोपिक फ्लेअर्स पावसाला चालना देण्यासाठी संवहनी मेघ तळावर सोडण्यात आले.

Notes:
केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, चेन्नई खोऱ्यातील प्रकल्पासाठी ‘एकात्मिक शहरी पूर व्यवस्थापन’ उपक्रमांसाठी केंद्र सरकारने 561.29 कोटी रुपयांच्या पहिल्या शहरी पूर शमन प्रकल्पाला मंजुरी दिली आहे.
शहरी पूर शमन प्रयत्नांच्या मालिकेतील हा पहिला प्रकल्प आहे आणि शहरी पूर व्यवस्थापनासाठी एक व्यापक फ्रेमवर्क विकसित करण्यात मदत करेल.

Notes:
नुकतेच नाव बदललेले मां माणिकेश्वरी विद्यापीठ भारताच्या ओडिशा राज्यात आहे.
पूर्वी कालाहंडी विद्यापीठ म्हणून ओळखले जाणारे, कालाहंडी जिल्ह्याची प्रमुख देवता माँ माणिकेश्वरी यांच्या नावावरून त्याचे नामकरण करण्यात आले.
हे विद्यापीठ 1 सप्टेंबर 2020 पासून कार्यरत आहे आणि कालाहंडी जिल्ह्याच्या स्थापना दिनावेळी 1 नोव्हेंबर रोजी मुख्यमंत्री नवीन पटनायक यांनी अधिकृतपणे नाव बदलण्याची घोषणा केली होती.
याला सुरुवातीला 2019 मध्ये एकात्मक विद्यापीठाचा दर्जा देण्यात आला होता आणि आता 50 हून अधिक संलग्न महाविद्यालयांसह कालाहांडी आणि नुआपाडा जिल्ह्यांना सेवा देणारे विविध पदवी आणि पदव्युत्तर अभ्यासक्रम उपलब्ध आहेत.

Notes:
ॲथलेटिक्स इंटिग्रिटी युनिट (AIU) आणि नॅशनल अँटी-डोपिंग एजन्सी (NADA) ने दोन ॲथलीट्सवर मोठ्या प्रमाणात निलंबनाची कारवाई केली आहे.
रचना कुमारी एक हातोडा फेकणारी डोपिंग गुन्ह्यांची गंभीरता अधोरेखित करून तिच्या दुसऱ्या डोपिंग विरोधी उल्लंघनासाठी 12 वर्षांचे निलंबन प्राप्त झाले.
उल्लंघनाचा इतिहास असलेली क्वार्टर-माइलर निर्मला शेओरनला तिच्या दुसऱ्या गुन्ह्यासाठी NADA कडून आठ वर्षांच्या निलंबनाला सामोरे जावे लागत आह.
ॲथलेटिक्समध्ये डोपिंगविरोधी नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्यांसाठी कठोर परिणामांवर जोर दिला जातो.

Notes:
BioAsia ची 21 वी आवृत्ती एक आंतरराष्ट्रीय व्यवसाय संमेलन, हैदराबाद, भारत येथे 26-28 फेब्रुवारी 2024 रोजी सुरू झाले. कार्यक्रमाची थीम “डेटा आणि AI: संभाव्यता पुन्हा परिभाषित करणे” आहे.
BioAsia ही तेलंगणा सरकार, भारत सरकार आणि फेडरेशन ऑफ एशियन बायोटेक असोसिएशन (FABA) यांच्यातील भागीदारी आहे.
उद्योगातील नेत्यांना एकत्र आणणे, विचारांची देवाणघेवाण करणे आणि नवनिर्मितीला प्रोत्साहन देणे हा या कार्यक्रमाचा उद्देश आहे.
हे जीवन विज्ञान उद्योग आणि आरोग्य सेवा वितरणाच्या भविष्याला आकार देण्यासाठी डेटा आणि एआयची क्षमता देखील शोधते.