ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು [Current Affairs in Kannada - 2024-25]

Notes:
ಪೆಟ್ರಾ, ಜೋರ್ಡಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪುರಾತತ್ತ್ವಜ್ಞರು 2000 ವರ್ಷ ಹಳೆಯದಾದ ಮೂಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಗ್ರೇಯಲ್ನಂತೆ ಕಾಣುವ ಪಾತ್ರೆಯೊಂದಿಗೆ ರಹಸ್ಯ ಸಮಾಧಿಯೊಂದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಪೆಟ್ರಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಜೋರ್ಡಾನಿನಲ್ಲಿರುವ ಪುರಾತನ ನಗರ, ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 312ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದ್ದು, 2000 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಬೈಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಅರಬ್ ಜನಾಂಗವಾದ ನಬಟೆನ್ಸ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಪೆಟ್ರಾ ಚೀನಾ, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಭಾರತವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮಸಾಲೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ರೋಮನ್ನರು ಪೆಟ್ರಾವನ್ನು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 106ರಲ್ಲಿ ಜಯಿಸಿ ರೋಮನ್ ಪ್ರಾಂತವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು, 7ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಪೆಟ್ರಾವನ್ನು 1812ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಿಸ್ ಅನ್ವೇಷಕ ಜೋಹಾನ್ ಲುಡ್ವಿಗ್ ಬುರ್ಕ್ಹಾರ್ಡ್ ಪುನಃ ಕಂಡುಹಿಡಿದರು.

Notes:
ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮತ್ತು ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಚಿವಾಲಯವು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮಹಾಮಾರಿ ನಿಧಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಈ 25 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಯೋಜನೆ ಜಿ20 ಮಹಾಮಾರಿ ನಿಧಿಯಿಂದ ಹಣಕಾಸು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಮಹಾಮಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಿಸಲು ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಆದಾಯದ ದೇಶಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆ ಜೂನೋಟಿಕ್ ರೋಗಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಗಮನಹರಿಸುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ WHO ಘೋಷಿಸಿದ 6 ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ 5 ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೂಲ ಹೊಂದಿವೆ. ಇದು SARS ಮತ್ತು ಹಕ್ಕಿಗಳ ಜ್ವರದಂತಹ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಕೋಪಗಳಿಂದ ಕಂಡಂತೆ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ.

Notes:
ಭಾರತೀಯ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ (BSI) ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣದ ಪೂರ್ವ ಘಟಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹೂವು ನೀಡುವ ಸಸ್ಯವಾದ ಡಿಕ್ಲಿಪ್ಟೆರಾ ಶ್ರೀಶೈಲಾಮಿಕಾವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶ್ರೀಶೈಲಂ ದೇವಸ್ಥಾನ ಪಟ್ಟಣದ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಈ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಅಕಾಂಥೇಸಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ. ಈ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಜಲಪಾತಗಳ ಹತ್ತಿರದ ಹರಿವಿನ ತೀರದ ಮತ್ತು ಬಂಡೆಗಳ ತುದಿಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪರೂಪದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಸ್ಯವು 90 ಸೆಂ.ಮೀ.ವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ನಾಲ್ಕು-ಕೋನದ ಕಾಠಿಗಳು, ಅಂಡಾಕಾರದ ಎಲೆಗಳು, ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ರಿಂದ ಜನವರಿ ವರೆಗೆ ಹೂವಿನ ಬಾಯಿಯಂತೆ ಹೂ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಭಾರತದ ಸಸ್ಯ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಡಿಕ್ಲಿಪ್ಟೆರಾ 27 ಪ್ರಜಾತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿವೆ.

Notes:
ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಸಂವಿಧಾನ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಅನ್ನು 2024ರ ನವೆಂಬರ್ 23ರಂದು ಸೋನಿಪತ್, ಹರಿಯಾಣದ ಓ.ಪಿ. ಜಿಂದಾಲ್ ಗ್ಲೋಬಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಅನ್ನು ಸಂವಿಧಾನದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ವೇಳೆ ಲೋಕಸಭಾ ಸ್ಪೀಕರ್ ಓಂ ಬಿರ್ಲಾ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ 75 ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಶಿಲ್ಪಿಗಳಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ. ಮ್ಯೂಸಿಯಂನಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗಗಳು, ಅವುಗಳ ಮಹತ್ವ ಮತ್ತು ಅದರ ರಚನೆಯ ಹಿಂದೆ ನಡೆದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಸಂವಿಧಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ತಾಣವಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ.

Notes:
ತ್ರಿಪುರ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ, ತ್ರಿಷ್ಣಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಧಾಮದ ಹತ್ತಿರ ಕಾಡು ಜಿಂಕೆಯನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡಿದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಆಟೋ ಚಾಲಕನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ತ್ರಿಪುರದಲ್ಲಿರುವ ತ್ರಿಷ್ಣಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಧಾಮವು 197.7 ಚ.ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು 1988ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ಧಾಮವು ಉಷ್ಣವಲಯ ಅರೆಹಸಿರು, ತೇವಾನ್ನ ಮಿಶ್ರ ಪರ್ಣಪಾತಿ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಸವನ್ನಾ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ನೀರಿನ ಹರಿವುಗಳು, ಜಲಾಶಯಗಳು ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಿವೆ.

Notes:
Gelephu Mindfulness City (GMC) ಭಾರತದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾದ ಭೂತಾನದ ಸಹಕಾರಿ ಯೋಜನೆ. ಇದು 2500 ಚ.ಕಿ.ಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ “ಶೂನ್ಯ ಕಾರ್ಬನ್” ನಗರ. ಭೂತಾನದ ರಾಜ ಜಿಗ್ಮೆ ಖೆಸರ್ ನಮ್‌ಗ್ಯೆಲ್ ವಾಂಗ್ಚುಕ್ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಶಾಶ್ವತತೆ ಮತ್ತು ಮನೋನಿಬರ್ಭಣೆಯನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾರತ-ಅಸ್ಸಾಂ ಗಡಿಯ ಸಮೀಪದ ದಕ್ಷಿಣ-ಮಧ್ಯಭೂತಾನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಭೂತಾನದ ಮೊದಲ ವಿಶೇಷ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ (SAR) ಆಗಿದೆ. GMC ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಯೋಗ್ಯವಾದ ಸೇತುವೆಗಳು, ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಂಪರಾ ವೈದ್ಯಕೀಯಕ್ಕಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು ಇರುವವು. ಇದರಲ್ಲಿ ಮಂಡಲ ವಿನ್ಯಾಸದ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ, ಪ್ರವಾಹ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಹಸಿರು ಹೊಲಗಳು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವುಳ್ಳವು.

Notes:
ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನ 8 ವರ್ಷದ ದಿವಿತ್ ರೆಡ್ಡಿ ಇಟಲಿಯ ಮೊಂಟೆಸಿಲ್ವಾನೊದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಂಡರ್-8 ವರ್ಲ್ಡ್ ಕ್ಯಾಡೆಟ್ಸ್ ಚೆಸ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್ ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು 9/11 ಅಂಕಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿ ಸತ್ವಿಕ್ ಸ್ವೈನ್ ಮತ್ತು ಜಿಮಿಂಗ್ ಗುವೊ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಮನಾಗಿ ಬಂಗಾರದ ಪದಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದರು. ಆದರೆ ಉತ್ತಮ ಟೈಬ್ರೇಕ್ ಅಂಕಗಳ ಮೂಲಕ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದರು. ದಿವಿತ್ ಅವರ ಫಿಡೆ ರೇಟಿಂಗ್ 1784 ಆಗಿದ್ದು, ಅವರು ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದರು. ಎರಡನ್ನು ಸೋತು ನಂತರ ಐದು ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಮುಗಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡರು. 2024ರ ಫಿಡೆ ವರ್ಲ್ಡ್ ಕ್ಯಾಡೆಟ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್ ನವೆಂಬರ್ 14-27, 2024ರಂದು ಇಟಲಿಯ ಮೊಂಟೆಸಿಲ್ವಾನೊದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಇಲ್ಲಿ U8, U10 ಮತ್ತು U12 ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ.

Notes:
UNAIDS ವಿಶ್ವ ಏಡ್ಸ್ ದಿನದ ವರದಿ 2024 “ಏಡ್ಸ್ ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ” ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡಿದೆ. 39.9 ದಶಲಕ್ಷ ಎಚ್ಐವಿ ಸೋಂಕಿತರಲ್ಲಿ 9.3 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರಿಗೆ ಜೀವ ಉಳಿಸುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ. ಕಳೆದ ವರ್ಷ 630000 ಜನರು ಏಡ್ಸ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 1.3 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರಿಗೆ ಎಚ್ಐವಿ ಸೋಂಕು ತಗುಲಿದೆ. UNAIDS ಯುನಿಸೆಫ್, WHO, UNESCO ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸೇರಿದಂತೆ 11 ಯುಎನ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸಂಯುಕ್ತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಇದರ ದೃಷ್ಟಿಯು ಹೊಸ ಎಚ್ಐವಿ ಸೋಂಕುಗಳು, ಭೇದಾಭಾವ ಮತ್ತು ಏಡ್ಸ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಸಾವುಗಳನ್ನು ಶೂನ್ಯಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿದೆ.

Notes:
ಹರಿಯಾಣ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಬಂಡಾರು ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಅವರು 5 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಂದು ಹರಿಯಾಣದ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗೀತಾ ಮಹೋತ್ಸವವನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. ಈ ಉತ್ಸವವು ಮಹಾಭಾರತ ಯುದ್ಧದ ವೇಳೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಬೋಧಿಸಿದ ‘ಶ್ರೀಮದ್ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ’ ಜನ್ಮವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷ, ತಾಂಜಾನಿಯಾ ವಿದೇಶಿ ಪಾಲುದಾರ ದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯ ಪಾಲುದಾರವಾಗಿದೆ.

Notes:
ಪೋಲವರಂ ಬಹುಉದ್ದೇಶ ಯೋಜನೆಯು ಒಡಿಶಾ, ಛತ್ತೀಸಗಢ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಗೋದಾವರಿ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಿತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಿಂಚನೆ, ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಪೂರೈಕೆ, ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 1980ರಲ್ಲಿ ಗೋದಾವರಿ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಈ ಯೋಜನೆ ಸಿಂಚನೆ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ರೂಪಿತವಾಯಿತು. ಒಡಿಶಾ 162 ಹಳ್ಳಿಗಳ ಮುಳುಗಡೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಜನಜಾತಿಯ ಜನರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲಿದೆ ಎಂದು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ಛತ್ತೀಸಗಢ ಪರಿಸರ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ನದಿಯ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಡೆ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುತ್ತದೆ. ತೆಲಂಗಾಣ ಯೋಜನೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಮತ್ತು ಹಾಸ್ಯಪ್ರಜ್ಞೆ, ನೀರಿನ ಸಂಪತ್ತು ಕುರಿತು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಒಡಿಶಾ ಹೊಸ ಬ್ಯಾಕ್‌ವಾಟರ್ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಕೇಳಿದರೂ, ಕೇಂದ್ರ ಜಲ ಆಯೋಗವು ಅದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದೆ.