ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು [Current Affairs in Kannada - 2024-25]

Notes:
ಯುನಿಸೆಫ್ “ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯತ್ಯಯ: ಹವಾಮಾನ ಸಂಬಂಧಿತ ಶಾಲಾ ವ್ಯತ್ಯಯಗಳ ವಿಶ್ವದ ಚಿತ್ರಣ” ಎಂಬ ವರದಿಯನ್ನು ಜನವರಿ 24, 2025 ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. 2024 ರಲ್ಲಿ, ಹವಾಮಾನ ಘಟನೆಗಳಿಂದ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಕನಿಷ್ಠ 242 ಮಿಲಿಯನ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಶಾಲಾ ವ್ಯತ್ಯಯಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. ಈ ವರದಿ 85 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಯಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿತು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದ 119 ಹವಾಮಾನ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್, ಮೇ, ಜೂನ್ ಮತ್ತು ಜುಲೈ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ 171 ಮಿಲಿಯನ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತೀವ್ರ ತಾಪಮಾನ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯತ್ಯಯಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಉಷ್ಣವಲಯ ಚಂಡಮಾರುತಗಳು, ಬಿರುಗಾಳಿ, ಪ್ರವಾಹ, ಮತ್ತು ಬರವುಗಳು ಶಾಲಾ ಮುಚ್ಚುವಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿಳಂಬಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು 128 ಮಿಲಿಯನ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿತು, ನಂತರ ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕಾ. ಹವಾಮಾನ ಸಂಬಂಧಿತ ವ್ಯತ್ಯಯಗಳಿಗೆ 1 ಬಿಲಿಯನ್ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕವು ಅಧಿಕ ಅಪಾಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

Notes:
ಯುನೈಟೆಡ್ ಅರಬ್ ಎಮಿರೇಟ್ಸ್ (UAE) 2025 ಅನ್ನು ಸಮುದಾಯದ ವರ್ಷವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಈ ವರ್ಷದ ಥೀಮ್ “ಹ್ಯಾಂಡ್ ಇನ್ ಹ್ಯಾಂಡ್” ಆಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆ ಸ್ವಯಂಸೇವಕತೆ, ಸಮುದಾಯ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿನ ಥೀಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 2017 ರ ದಾನದ ವರ್ಷ ಮತ್ತು 2019 ರ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ವರ್ಷದಂತಹವುಗಳಿವೆ, ಇದು UAE ಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

Notes:
ನದಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ದಯಾ ನದಿಯಲ್ಲಿನ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣವಾಗದಿದ್ದರೆ ಒಡಿಶಾ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ನಿವಾಸದ ಹೊರಗೆ ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟಾವಧಿ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ನಡೆಸುವುದಾಗಿ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ದಯಾ ನದಿ ಕುಸಭದ್ರಾ ನದಿಯಿಂದ ಉಗಮವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಖುರ್ದಾ ಹಾಗೂ ಪುರಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಮೂಲಕ ಚಿಲಿಕಾ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ಸೇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 37 ಕಿಮೀ ಉದ್ದವಿದ್ದು ಮಳಗುಣಿ ನದಿಯನ್ನು ಉಪನದಿಯಾಗಿ ಹೊಂದಿದೆ. ನದಿಯು ಜಲಚರ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೀನು ಹಾಗೂ ವಲಸೆ ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ವಾಸಸ್ಥಾನ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇತಿಹಾಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ, ದಯಾ ನದಿಯು ಕ್ರಿ.ಪೂ. 261 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕಲಿಂಗ ಸಮರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹತಹತಿಯಾದ ಯೋಧರ ರಕ್ತದಿಂದ ನದಿ ಕೆಂಪಾದರೂ, ಅಶೋಕನು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದನು.

Notes:
ಅಮೇರಿಕಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಟ್ರಂಪ್ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಕೊಲ್ಲಿಯನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ “ಅಮೇರಿಕಾ ಕೊಲ್ಲಿ” ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ 9 ಅನ್ನು “ಅಮೇರಿಕಾ ಕೊಲ್ಲಿಯ ದಿನ” ಎಂದು ಘೋಷಿಸುವ ಮೂಲಕ, 30 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಅಧಿಕೃತಗೊಳಿಸಲು ಒಳಾಂಗಣ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗೆ ಆದೇಶಿಸಿದರು.

Notes:
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ತೈಪೂಸಂ ಹಬ್ಬದ ಶುಭಾಶಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರು. ತೈಪೂಸಂ ಹೆಸರನ್ನು ತಮಿಳು ತಿಂಗಳು “ತೈ” ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರ “ಪೂಸಂ” ಇಂದ ಪಡೆದಿದೆ. ಇದು ಯುದ್ಧ, ಜಯ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದ ದೇವರಾದ ಮುರುಗನನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ದೇವಿ ಪಾರ್ವತಿ ಮುರುಗನಿಗೆ ದೈವಿಕ ವೇಲ್ (ಭಲ) ನೀಡಿದ ದಿನವನ್ನು ಚಿಹ್ನೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ತಮಿಳು ತಿಂಗಳು ತೈಯ ಹೊಳೆಯುವ ಚಂದ್ರನ ದಿನದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಮಿಳುನಾಡು, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಸಿಂಗಾಪುರ, ಮಲೇಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಇತರ ದೇಶಗಳ ತಮಿಳು ಜನರು ಇದನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.

Notes:
ಶೋಧಕರು ಬೆಳಕು ಕಾಣುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ವಯಸ್ಸಾದ ಅಬಿಸ್ಸಲ್ ಆಂಗ್ಲರ್‌ಫಿಷ್ (ಕಪ್ಪು ದೆವ್ವ ಮೀನು ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದೇವತೆ ಮೀನು ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಅನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದೇವತೆ ಮೀನು ತನ್ನ ಭಯಾನಕ ರೂಪ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಬೇಟೆಯಾಡುವ ತಂತ್ರಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಸಮುದ್ರದ ಆಳದ ಶತ್ರು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ, ತೀಕ್ಷ್ಣ ಹಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಭಯಾನಕ ಆಕಾರವಿದ್ದು “ಕಪ್ಪು ದೆವ್ವ” ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು IUCN ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿ‌ನಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಆತಂಕದಂತೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

Notes:
ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಶಿವಭಕ್ತರಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬ. ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ ಸಮುದಾಯ ಇದನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ “ಹೆರತ್” ಎಂದು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಬ್ಬ ಫಾಲ್ಗುಣ ಮಾಸದ 13ನೇ ದಿನ (ಫೆಬ್ರವರಿ/ಮಾರ್ಚ್) ಆರಂಭವಾಗಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. “ಹೆರತ್” ಎಂಬ ಪದ “ಹರ” (ಶಿವ) ಮತ್ತು “ರಾತ್ರಿ” (ರಾತ್ರಿ) ಎಂಬ ಶಬ್ದಗಳಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳ ಏಕತೆಯನ್ನು, ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಹಾಗೂ ಸ್ತ್ರೀಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿವ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಗಳ ಪವಿತ್ರ ಸಂಗಮವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಈ ಹಬ್ಬ ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

Notes:
ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವರ್ಷವೂ ಮಾರ್ಚ್ 1ರಂದು ಶೂನ್ಯ ಭೇದಭಾವ ದಿನವನ್ನು ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಗೌರವವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. UNAIDS ಈ ದಿನದ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿ ಲೈಂಗಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ, ಜನಾಂಗ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ಆಧಾರಿತ ಭೇದಭಾವದ ವಿರುದ್ಧ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. 2025ರ ಥೀಮ್ “ನಾವು ಒಂದಾಗಿ ನಿಲ್ಲೋಣ” ಎಂಬುದಾಗಿ ಇದ್ದು, ಭೇದಭಾವ ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಸಾಮೂಹಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರ ಆರೋಗ್ಯದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. UNAIDS ಈ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿ ಭೇದಭಾವರಹಿತ ಸಮಾಜ ನಿರ್ಮಾಣದತ್ತ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.

Notes:
ಡೆಮೊಕ್ರಾಟಿಕ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ ಕಾಂಗೋ (DRC)ಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಹಸ್ಯ ಅಳುವ ರೋಗದಿಂದ 60 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಮೃತಪಟ್ಟಿದ್ದು 1096 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿಗೆ ಸೋಂಕು ತಗುಲಿದೆ. ಈ ರೋಗವನ್ನು ಮೊದಲು ಚಿರತೆ ಮಾಂಸ ತಿಂದ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅದು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಡುತ್ತಿದೆ. ಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಜ್ವರ, ವಾಂತಿ, ಒಳಗಿನ ರಕ್ತಸ್ರಾವ, ಅತಿಸಾರ, ದೇಹ ನೋವು, ತೀವ್ರ ತಹತಹ, ಸಂಧಿ ನೋವು, ನಿರಂತರ ಅಳುವಿಕೆ, ಮೂಗಿನ ರಕ್ತಸ್ರಾವ ಮತ್ತು ರಕ್ತ ವಾಂತಿ ಸೇರಿವೆ. ಇದು 48 ಗಂಟೆಗಳೊಳಗೆ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸುವ ಗಂಭೀರ ಆತಂಕ ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಎಬೋಲಾ, ಡೆಂಗ್ಯೂ, ಮಾರ್ಬರ್ಗ್ ಮತ್ತು ಹಳದಿ ಜ್ವರವನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದರೂ ಈ ರೋಗದ ನಿಖರ ಕಾರಣ ಇನ್ನೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಇದು ಸೋಂಕು ಅಥವಾ ವಿಷಕಾರಿ ಏಜೆಂಟ್ ಆಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು WHO ತನಿಖೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.

Notes:
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸುರೇಶ್ ಭಾಯಿ ಕೋಟಕ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ‘ಕಾಟನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ರಚನೆಯ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಹಿರಿಯ ಉದ್ಯಮಿ ‘ಕಾಟನ್ ಮ್ಯಾನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಎಂದೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ವಸ್ತ್ರ, ಕೃಷಿ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕಾಟನ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಕಾಟನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.