Q. "मॅग्नेटार्स" म्हणजे काय, जे अलीकडे बातम्यांमध्ये पाहायला मिळाले?
Answer: न्युट्रॉन स्टार
Notes: संशोधकांनी अलीकडेच शोध लावला आहे की मॅग्नेटार्समधून निर्माण होणाऱ्या फ्लेअर्समुळे सोने यांसारखी जड मूलद्रव्ये तयार होऊ शकतात. हे प्रक्रिया रॅपिड न्युट्रॉन-कॅप्चर किंवा आर-प्रोसेस न्यूक्लिओसिंथेसिस म्हणून ओळखली जाते. मॅग्नेटार्स हे अत्यंत शक्तिशाली चुंबकीय क्षेत्र असलेले खास न्युट्रॉन स्टार्स असतात. त्यांचे चुंबकीय क्षेत्र सामान्य न्युट्रॉन स्टार्सच्या तुलनेत सुमारे 1000 पट अधिक असते. हे तारे कधी कधी प्रचंड ऊर्जा उत्सर्जित करतात. अशाच एका मोठ्या फ्लेअरचा 2004 मध्ये अभ्यास करण्यात आला. तो NASA च्या कॉम्प्टन गॅमा रे ऑब्झर्व्हेटरीने पाहिला होता. जवळपास एक दिवसानंतर मिळालेल्या गॅमा रे सिग्नल्समध्ये सामान्य आफ्टरग्लो नव्हते, तर न्यूट्रॉनने समृद्ध असलेल्या मूलद्रव्यांच्या रेडिओऍक्टिव्ह क्षयाचे संकेत होते. यामुळे हे स्पष्ट झाले की आर-प्रोसेस न्यूक्लिओसिंथेसिस ही प्रक्रिया फक्त न्युट्रॉन स्टार्सच्या टक्करांमध्येच नव्हे, तर मॅग्नेटार फ्लेअर्समध्येही घडू शकते. या नव्या पुराव्यामुळे सोने यांसारखी दुर्मिळ मूलद्रव्ये विश्वात कुठून येतात याविषयी आपली समज बदलते.

This Question is Also Available in:

Englishहिन्दीಕನ್ನಡ

This question is part of Daily 20 MCQ Series [Marathi-English] Course on GKToday Android app.